Συνέντευξη του Τζέφρι Σακς στην ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΩΚΟΥ // Καθημερινή
Ο Τζέφρι Σακς, οικονομολόγος στο πανεπιστήμιο Columbia, αναλύει στην «Κ» την κατάσταση της παγκόσμιας κρίσης.
Ο διακεκριμένος οικονομολόγος του ...
πανεπιστημίου Columbia Τζέφρι Σακς μεταφέρει στην «Κ» την πεποίθηση πως, αν η Ελλάδα θέσει πολύ επιθετικά τις διεκδικήσεις της και μονομερώς αρνηθεί τις διεθνείς συμφωνίες της, «η Γερμανία δεν θα υποχωρήσει, αλλά θα σκληρύνει τη στάση της, κορυφώνοντας μια κρίση που θα πληρώσουν και οι δύο πλευρές». Οπως εκτιμά, σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, η Ευρωζώνη δεν θα μείνει ανέπαφη, ενώ ακόμη και οι ΗΠΑ θα πληγούν από μια κρίση αντίστοιχη του 2008. Ωστόσο, θεωρεί ότι οι επιπτώσεις της σύγκρουσης θα είναι πολύ μεγαλύτερες για την Ελλάδα, καθώς τονίζει ότι «η συμμετοχή στην Ευρωζώνη εξακολουθεί να αποτελεί την καλύτερη ελπίδα της Ελλάδας για μια μετριοπαθή, λογική διέξοδο από την κρίση».
Σύμφωνα με την ανάλυσή του, η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια μαζική συρρίκνωση των πιστώσεων, που δεν μπορεί να ελέγξει. Οπως λέει χαρακτηριστικά, «η οικονομία δεν συρρικνώνεται με ρυθμό 5% λόγω της δημοσιονομικής προσαρμογής, αλλά λόγω μιας χρηματοοικονομικής κρίσης: Ολες οι διεθνείς γραμμές πίστωσης έχουν κλείσει, αυτό είναι πρωτοφανές για σύγχρονη οικονομία. Οι τράπεζες δεν δίνουν πιστώσεις επειδή δεν μπορούν να τις χρηματοδοτήσουν. Γι’ αυτό δεν δανείζουν· αυτό πρέπει να αντιμετωπίσουν οι Eυρωπαίοι εταίροι, και δεν το έχουν κάνει ακόμη. Διότι το πρόβλημα βρίσκεται έξω από τον έλεγχο της Ελλάδας».
Σύμφωνα με τον κ. Σακς, «το μέλλον εξαρτάται εν μέρει από το αν η Ελλάδα θα συνεχίσει τις υποχρεώσεις της για τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, και εν μέρει από το αν η Γερμανία και η Ευρωζώνη αναγνωρίσουν ότι το όλο σύστημα χρήζει μεταρρύθμισης, διότι δεν μπορεί όλο το βάρος να πέφτει στους αδύναμους. Αυτό δεν είναι μόνο πολιτικά ανέφικτο, αλλά και οικονομικά παράλογο. Αν η διοίκηση της Ευρωζώνης παραμείνει ως έχει, χωρίς σωστή εποπτεία και πανευρωπαϊκό χρηματοοικονομικό πλαίσιο, χωρίς πανευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων, η Ευρωζώνη θα παραμείνει ευάλωτη, και το τίμημα το πληρώνουν οι πιο αδύναμες οικονομίες». Προκειμένου να αποτραπούν τα χειρότερα, ελπίζει ότι η καγκελάριος Μέρκελ θα αναγνωρίσει ότι αυτή δεν είναι μόνο δημοσιονομική κρίση, αλλά επίσης χρηματοοικονομική και τραπεζική. Οπως λέει, «αυτό θα αγόραζε χρόνο». Βεβαίως και η Ελλάδα θα έπρεπε να θέτει το ζήτημα, για το οποίο «θα μπορούσε να βρει συμμάχους στην Ισπανία, την Ιταλία, την Πορτογαλία, σε όλες τις χώρες που υφίστανται αυτή την πιστωτική πίεση. Διότι, αν υπάρξει συναίνεση για μια απάντηση της Ευρωζώνης σε αυτό γρήγορα, τότε η ΕΚΤ μπορεί να κάνει πολλά: να προσφέρει ρευστότητα, να σταματήσει την εκροή καταθέσεων, να στηρίξει τον τραπεζικό κλάδο ως δανειστής ύστατης καταφυγής, αυτό θα ήταν αρκετό για την ώρα. Θα χρειαζόταν βέβαια αλλαγή της αποστολής της, και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με πολιτική απόφαση».
Οσο για την αναδιαπραγμάτευση των όρων της βοήθειας προς την Ελλάδα, δίνει προτεραιότητα στην αποκατάσταση του κεφαλαίου κίνησης, «ώστε να μπορούν να δουλέψουν οι επιχειρήσεις, να προσλάβουν και να πληρώσουν τους εργαζόμενους, να χρηματοδοτήσουν τον προϋπολογισμό. Αυτό είναι διαφορετικό από μία επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου. Αφορά τον τραπεζικό κλάδο, και πώς απαντά κανείς στην εκροή κεφαλαίων που συμβαίνει στην Ελλάδα». Σύμφωνα με τον κ. Σακς, «σε τέτοιου είδους διαπραγματεύσεις έχει σημασία πώς παρουσιάζονται τα θέματα. Αν μία κυβέρνηση αναλάβει τις ευθύνες της και λάβει μέτρα, αλλά τονίσει ότι δεν μπορεί να λύσει μόνη της τα προβλήματα και χρειάζεται τη στήριξη των εταίρων της, η απάντηση θα μπορούσε να είναι αρκετά θετική. Αν τα ελληνικά κόμματα έλεγαν στους Eυρωπαίους εταίρους τους ότι το πρόγραμμα δεν θα λειτουργήσει διότι ο τραπεζικός κλάδος είναι σε κώμα, θα συμφωνούσα απολύτως.
Αν πουν όμως ότι δεν αποδέχονται τη λιτότητα, η εκτίμησή μου είναι πως θα υπάρξει πολύ επιθετική αντίδραση από την άλλη πλευρά, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει συμφωνία και η Ελλάδα να σπρωχτεί έξω από την Ευρωζώνη». Στην παρατήρηση ότι αρκετοί Ελληνες θεωρούν ότι δεν έχουν να χάσουν και πολλά από μία τέτοια εξέλιξη, διαφωνεί: «Η έξοδος θα πρέπει να συνοδευθεί από στάση πληρωμών ώστε να ελαφρύνει το χρέος, κάτι που θα προκαλέσει τρομερή εχθρότητα απέναντι στη χώρα, με αρνητικές επιπτώσεις για τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις. Πολλοί άνθρωποι θα προσπαθήσουν να φυγαδεύσουν τα χρήματά τους, ή να φύγουν και οι ίδιοι». Τέλος, ο κ. Σακς προειδοποιεί ότι ο χρόνος για πολιτικά παιχνίδια έχει τελειώσει: Αν το αποτέλεσμα των εκλογών είναι μία ακόμη παραλυσία, πιστεύει πως «η κρίση, η φυγή καταθέσεων, θα ενταθεί. Αυτό θα φέρει την Ευρωζώνη στο χείλος της καταστροφής, και η Γερμανία, ή η ΕΚΤ, θα αποφασίσουν από μόνες τους αν μπορούν να σώσουν την κατάσταση. Αμφιβάλλω ότι θα απαντήσουν θετικά...».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου