Δευτέρα 31 Μαΐου 2010

Κίνδυνος πολιτικής αστάθειας

Διεργασίες ανησυχητικές αρχίζουν, πλέον, να είναι ορατές στην ελληνική κοινωνία, πριν γίνουν αισθητές ακόμη στο πρακτικό επίπεδο οι μειώσεις αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων πάσης κατηγορίας. Και μόνον η εξαγγελία της άμεσης περικοπής εισοδημάτων έχει διαμορφώσει ατμόσφαιρα εμφυλιακής συγκρούσεως, όχι βεβαίως με πυροβόλα όπλα, αλλά με την έξαψη ενός κοινωνικού φθόνου, που είχε παύσει να είναι ορατός εδώ και πολλές δεκαετίες.
Τα συνθήματα που κυριαρχούν έχουν περιεχόμενο περίπου μεταφυσικό «Δώστε πίσω τα κλεμμένα», «Να καεί η Βουλή», με κάποιους υβριστικούς συνοδευτικούς χαρακτηρισμούς. Το πλέον ενδιαφέρον είναι ότι η ......

..... ουσία αυτών των συνθημάτων διαμορφώνουν την αντίληψη και της πλειονότητας των πολιτών που δεν μετέχουν στις διαδηλώσεις και θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν Ελληνες αστοί.
Ενα ολόκληρο σύστημα πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής αντιλήψεως καταρρέει και κανένα λογικό επιχείρημα δεν είναι δυνατόν να προβληθεί για να αντισταθμίσει την οργή και το αίσθημα αδικίας, όχι αυτών που διαδηλώνουν στους δρόμους, αλλά της σιωπηρής πλειονότητας.

Το επίτευγμα της μεταπολιτεύσεως ήταν η διεύρυνση και οικονομική ισχυροποίηση της μεσαίας τάξεως. Αλλά τα έκτακτα μέτρα που εισήγαγε η κυβέρνηση πλήττουν αυτήν ακριβώς την τάξη, που περιλαμβάνει την υπαλληλία του Δημοσίου, τους μικρομεσαίους εμπόρους, τους ιδιοκτήτες ακινήτων, ό, τι περίπου συγκροτεί το 40% της ελληνικής κοινωνίας.
Αυτή η μεσαία τάξη είναι ο φυσικός σύμμαχος κάθε κυβερνήσεως, που αναδεικνύεται στην εξουσία με το αντιπροσωπευτικό κοινοβουλευτικό σύστημα. Δίχως την υποστήριξή της επέρχεται -αργά ή γρήγορα- μια επικίνδυνη πολιτική αστάθεια. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι παρά την οξύτατη πολιτική αντιπαράθεση, που χαρακτήρισε όλη τη μεταπολίτευση, ουδέποτε ετέθη εν κινδύνω η πολιτική σταθερότης. Και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η μεσαία τάξη όλη διαρκώς διευρυνόταν και ισχυροποιείτο οικονομικώς.

Σήμερα για πρώτη φορά στην περίοδο της μεταπολιτεύσεως -για να περιορίσει κανείς το χρονικό διάστημα σε λογικά όρια- η μεσαία αστική τάξη, σε όλο της το εύρος, βρίσκεται στο στόχαστρο του πολιτικού συστήματος ή εν πάση περιπτώσει αισθάνεται ότι πλήττεται άδικα από τα μέτρα που αναγκάσθηκε να αποδεχθεί η κυβέρνηση του κ. Γιώργου Παπανδρέου.
Επί της ουσίας η κυβέρνηση έμεινε δίχως τον βασικό κοινωνικό της σύμμαχο και αυτή είναι μία άκρως επικίνδυνη εξέλιξη. Εάν υπήρχε προοπτική ανακάμψεως έστω σε μια πενταετία, τότε θα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Αλλά το κλίμα που επικρατεί και οι εκτιμήσεις που διατυπώνονται δεν δημιουργούν αισιοδοξία. Εάν το πρόβλημα ήταν τοπικό, θα υπήρχε πάλι ελπίς. Αλλά η ελληνική δυσπραγία είναι άμεσα συνδεδεμένη, με μια κρίση όλης της Ευρωζώνης, σοβαροτάτων διαστάσεων.
Υπάρχει κίνδυνος διαρκούς εξασθενήσεως των λογικών επιχειρημάτων και το αίτημα των πολιτών, που εύκολα μετατρέπονται σε όχλο, ενδέχεται αν κωδικοποιηθεί σε «αίμα στην αρένα», με διαρκή απαξίωση του πολιτικού συστήματος. Και τότε ίσως ανακύψει δραματικά θέμα πολιτικής σταθερότητος. Τίποτε δεν είναι πλέον δεδομένο.

Δεν υπάρχουν σχόλια :