Δώδεκα χρόνια μετά τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, κοινωνία και κυβέρνηση δείχνουν να έχουν αποδεχθεί τον σιωπηρό ενταφιασμό της.
Πρώτα οι αριθμοί. Το 2010 συμπληρώθηκαν δώδεκα χρόνια από την προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για τη διαμόρφωση της πλατείας Ομονοίας, έντεκα από την ανακοίνωση του πρώτου βραβείου, δέκα από τη λειτουργία του σταθμού μετρό της γραμμής 2 και έξι από την παρέμβαση του Δήμου Αθηναίων με στόχο να «πρασινίσει» η πλατεία.
Και η πραγματικότητα. .................
..............Υστερα από τρία κοινοτικά πλαίσια στήριξης (με χρηματοδοτικές ροές αδιανόητες στις σημερινές συνθήκες), Ολυμπιακούς Αγώνες και χιλιάδες ώρες δημόσιας συζήτησης, η πλέον κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας (μαζί με αυτή του Συντάγματος) βρίσκεται στο γνωστό αδιανόητο τέλμα.
Την ημέρα, ένα άθλιο, τριτοκοσμικό, στενόχωρο πέρασμα πάνω σε αφιλόξενες φέτες τσιμέντου που διακόπτονται από αμήχανες κατασκευές. Μοναδική εξαίρεση η γλυπτική σύνθεση του Γιώργου Ζογγολόπουλου, αλλά κι εδώ δεν ευτυχήσαμε. Τα ρεύματα του αέρα που σχηματίζονται στην πλατεία εκτοξεύουν νερό στον δρόμο καθιστώντας τη λειτουργία του επικίνδυνη! Το «Υδάτινο στοιχείο», βασικό συστατικό της αρχιτεκτονικής, είναι σήμερα μια θλιβερή γούρνα με στάσιμα, βρώμικα νερά. Τα περισσότερα επιμήκη επιδαπέδια φωτιστικά κανάλια έπαψαν να λειτουργούν (τα έκλεισαν με κονίαμα) επειδή μέσω αυτών διέρρεε νερό προς τον σταθμό.
Αποκαρδιωτικές εικόνες
Φυσικά, μπροστά σε αυτό που συμβαίνει τις βραδινές ώρες, η Ομόνοια την ημέρα είναι ένας παράδεισος... Η επιστροφή σε μια σχετική ρουτίνα «κανονικότητας», λίγες εβδομάδες μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές και τις πρωτοβουλίες του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη στην περιοχή, αποδείχθηκε ένα ευχάριστο διάλειμμα.
Οταν δόθηκε εντολή να τοποθετηθεί σε μόνιμη βάση κλούβα της Αστυνομίας στην οδό Μενάνδρου, το μετακινούμενο πλήθος που σχετίζεται με τη χρήση ναρκωτικών επέστρεψε στην πλατεία. Μαζί τους επέστρεψαν και οι αποκαρδιωτικές εικόνες, αδιανόητες για το κέντρο μιας πρωτεύουσας που σέβεται στοιχειωδώς τον εαυτό της.
Το πλέον ανησυχητικό είναι μια αίσθηση μοιρολατρικής αποδοχής της σημερινής κατάστασης. Η επίγνωση ότι το πρόβλημα της Ομόνοιας δεν είναι φυσικά αρχιτεκτονικό ή πολεοδομικό, αλλά πρωτίστως κοινωνικό, φαίνεται πως έχει παραλύσει τους αρμόδιους φορείς. Μόνο ο Δήμος Αθηναίων επιδεικνύει μια σχετική κινητικότητα, αλλά το γεγονός ότι οι εργασίες για την άρση επικινδυνότητας πραγματοποιούνται λίγες εβδομάδες πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου μας κάνει καχύποπτους.
Ο δήμος ανταπαντά ότι το ενδιαφέρον είναι διαρκές και σχετίζεται με πρωτοβουλίες για την αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής όπως καταγράφονται στη διαμόρφωση ενός νέου τριγωνικού άξονα με αιχμές τα έργα ανάπλασης στην οδό Αθηνάς και τη διαμόρφωση νέας μικρής πλατείας ύστερα από την προγραμματισμένη κατεδάφιση του κτιρίου του ΝΑΤ, στη συμβολή των οδών Μενάνδρου, Βερανζέρου και Ξούθου.
Η κατάργηση του κύκλου
Το σημερινό αδιέξοδο μας πηγαίνει υποχρεωτικά στην προκήρυξη του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και στη διαχείριση του πρώτου βραβείου. Από αυτήν την άποψη η κατάργηση της κυκλικής κίνησης των αυτοκινήτων και η ενοποίηση του χώρου μεταξύ των πεζοδρομίων Σταδίου και Πανεπιστημίου και αυτών που βρίσκονται απέναντι, δηλαδή των οδών Αγίου Κωνσταντίνου και Πειραιώς (συγκοινωνιακή μελέτη που προώθησε η Αττικό Μετρό), μπορεί να τεθεί σε αμφισβήτηση;
«Οχι», υποστηρίζει, ο Σάββας Κονταράτος, ομότιμος καθηγητής ΑΣΚΤ, μέλος της κριτικής επιτροπής του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού του 1998. «Η Ομόνοια έπαψε να είναι ένας μονοδιάστατος κόμβος κυκλοφορίας αλλά επέστρεψε στη ζωή της πόλης, έγινε ξανά πλατεία. Επειδή στην πορεία η πλατεία δεν «γέμισε» με τη »ζωή» που θα επιθυμούσαμε, δεν αναιρεί μια θετική εξέλιξη, κατάκτηση που κατά τη γνώμη μου εγγυάται καλύτερες ημέρες στο μέλλον». Ο κ. Κονταράτος υπερασπίζεται το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού τονίζοντας ότι η «κατασκευή αδίκησε την πρόταση». «Μας φάνηκε αρκετά πρωτότυπη, πέρα από τα συνηθισμένα, αλλά και τότε επισημαίναμε την ανάγκη πολύ καλής εκτέλεσης, κάτι που δεν συνέβη».
Μάλλον απαισιόδοξη εμφανίζεται η πολεοδόμος και σύμβουλος του νυν δημάρχου Αθηναίων κ. Τασία Λαγουδάκη: «Τα περιθώρια ελιγμών είναι περιορισμένα όσο δεν αντιμετωπίζεται η βαθιά κοινωνική κρίση στην ευρύτερη περιοχή».
Η κοινωνική αποτελμάτωση μεταγγίζεται και στην τοπική οικονομία. Την άνοιξη έκλεισε το «Νέον» και τον τελευταίο μήνα κατέβασαν ρολά ο «Κατσέλης» και τα «Goody's». Οσο αποφλοιώνεται ο κοινωνικός ιστός που συντηρούσε την Ομόνοια σε ανεκτά επίπεδα, τόσο θα εκχωρείται έδαφος στην Ομόνοια της νύχτας. Το βαρέλι φαίνεται να μην έχει πάτο.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου