Ο Χρήστος Γιανναράς έχει αδιαμφισβήτητα τεκμηριώσει το πολιτισμικό έλλειμμα της σημερινής ελλαδικής κοινωνίας με επίκεντρο τις ψευδεπίγραφες θέσεις της πνευματικής και πολιτικής ηγεσίας της χώρας από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα. Πιστεύω ότι η τωρινή οικονομική κρίση, που έχει επιβάλει δυσβάστακτες θυσίες στον μέσο πολίτη, είναι ακριβώς απότοκος του πολιτισμικού αυτού ελλείμματος.
Ποια είναι, όμως, τα συγκεκριμένα στοιχεία του πολιτισμικού ελλείμματος, στα οποία πρέπει να ........
........ ανατρέξουμε για την ανίχνευση των αιτιών της κρίσης; Ασφαλώς δεν είναι, όπως υποστηρίζουν μερικοί, η νόθευση της εθνικής μας ταυτότητας από τους μετανάστες ή την Ευρώπη. Η εθνική μας ταυτότητα διά μέσου των αιώνων ήταν και πρέπει να παραμείνει πολυεθνική, όπως την όρισε πριν από 23 αιώνες ο Ισοκράτης: «Ελληνες καλούνται οι της ημετέρας παιδείας μετέχοντες». Το ζήτημα είναι: Eχει απομείνει ίχνος αυτής της παιδείας στην Ελλάδα σήμερα;
Η γλώσσα είναι από τους βασικούς φορείς πολιτισμού. Ποιες είναι οι συχνότερες λέξεις - κλειδιά στη σημερινή δημόσια συζήτηση: φοροδιαφυγή, εισφοροδιαφυγή, απάτη, λάδωμα, λαθρεμπόριο, διαπλοκή, διαφθορά, νομιμοποίηση αυθαιρέτων, καταπατήσεων, κλειστά επαγγέλματα, μαύρο χρήμα. Οι 7 στις 10 ήταν άγνωστες πριν από 50 χρόνια και εν πάση περιπτώσει δεν είναι δηλωτικές παιδείας. Αν ψάξουμε πάλι για την παιδεία με τη στενότερη έννοια, οι πάντες ομολογούν ότι δεν την βρίσκουμε ούτε με το φανάρι του Διογένους, στη σημερινή Ελλάδα.
Τι είναι τα βασικά στοιχεία του σημερινού μας πολιτισμού; Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, θα συμφωνήσουμε εύκολα στον ακόλουθο κατάλογο:
Ανοχή κάθε παρανομίας, ιδίως δε της κλεψιάς: Το «λάδωμα» των κομμάτων και των πολιτικών θεωρείται φυσικό. Η προσπόριση του όγκου των εισοδημάτων σε μαύρο χρήμα, ζηλευτή μαγκιά. Για τις επιχειρήσεις, και μάλιστα του ημερήσιου Tύπου, νομιμοποιείται κιόλας με τις «δαπάνες άνευ δικαιολογητικών». Οι ληστές και οι τρομοκράτες, που κλέβουν και σκοτώνουν ανύποπτα θύματα, είναι «τα καημένα τα παιδιά» που τα εξωθεί στο έγκλημα η κοινωνία. Τα κλεμμένα θέματα των εξετάσεων βγήκαν στη φόρα, επειδή φτάσαμε να το κάνουμε ακόμη και για διεθνή πτυχία.
Αναγωγή και κατοχύρωση της μετριότητας σε ύπατη «κοινωνική αξία». Μερικά παραδείγματα: Η αντικατάσταση των εξετάσεων με κλήρο για την είσοδο στα πρότυπα δημόσια σχολεία, που λειτουργούσαν στη χώρα μας με λαμπρή επιτυχία επί ένα και πλέον αιώνα. Κατάργηση της βάσης του 10. Κατάργηση των γενικών διευθυντών, της κατ’ επιλογήν προαγωγής των δημοσίων υπαλλήλων, της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. (Ολα αυτά τώρα τα επαναφέρουμε, με μεγάλες, φυσικά, αντιδράσεις.)
Η νομοθετική κατοχύρωση της κομπίνας και του μέσου. Τι χρείαν έχομεν μαρτύρων. Μόλις έληξε η επανάσταση των φορτηγατζήδων, ολόκληρης τάξης που δημιουργήθηκε από το ρουσφέτι. Μόλις αρχίζει η περαίωση, συνεχίζεται η «τακτοποίηση των ημιυπαιθρίων», εξακολουθούν και βασιλεύουν οι φόροι και τα τέλη υπέρ τρίτων. Απόρων, άραγε; Οχι, ασφαλώς. Αλλά, δικηγόρων, μηχανικών, ιατρών, διαφημιστών, ακόμη και των πεθαμένων προ 30ετίας λεμβούχων. Ολοι αυτοί συνταξιοδοτούνται ή και αμείβονται προνομιακά, εις υγείαν των κορόιδων, εντίμων φορολογουμένων.
Φοροκλέπτες, λιποτάκτες, καταπατητές δασών και ακτών, άλλοι παρανομούντες, ανταμείβονται από την πολιτική εξουσία, με τακτικές ρυθμίσεις κατά τις οποίες, με τον γενναιόδωρο (εις βάρος δημοσίου χρήματος όχι του δικού τους) σπόγγο σβήνει κάθε παρανομία τους, με αντικαταβολή ψιχίων. Με τέτοια πολιτική πώς περιμένουμε να υπάρχει φορολογική συνείδηση ή σεβασμός των νόμων, αφού το κράτος εμπράκτως λοιδορεί τους συνεπείς πολίτες ως βλάκες και τους τιμωρεί οικονομικά; Ως πότε θα κλείνουμε τα μάτια και θα σταυρώνομε τα χέρια, μπρος σ’ αυτήν την αθλιότητα που μας βολεύει, αλλά θα τα ανοίγουμε διάπλατα και θα τσιρίζουμε όποτε κάποιος πει την αλήθεια, ότι είμαστε διεφθαρμένοι;
Ο «πολιτισμός μας» έχει φτάσει σε τέτοια κατάπτωση, που όλους αυτούς τους απατεώνες τους εμφανίζει ως συμπαθείς τάξεις, που περίπου «αμάρτησαν για το παιδί τους», για τη μικρομεσαία δουλίτσα τους, το οικοπεδάκι τους, το κεραμίδι τους, το φτωχικό τους και τα τοιαύτα. Και μετά μας φταίει η τρόικα! Αραγε, έχουμε καταλάβει σε ποια πωρωμένη αποχαύνωση έχομε περιέλθει ως λαός; Αραγε, κατανοούμε ότι η κρίση, η επιτήρηση των δανειστών μας, η δημοσιονομική μας ανασυγκρότηση δεν είναι το πρόβλημα, αλλά το σύμπτωμα μιας προμελετημένης βαριάς νόσου, που οι ίδιοι επισύραμε επί της κεφαλής μας, όπως ο καπνιστής προσκαλεί τον καρκίνο;
Πιστεύω ότι είναι καθήκον κυρίως της πολιτικής, αλλά και κάθε άλλης ηγεσίας που αυτοκολακεύεται με τον τίτλο, ιδίως δε της πνευματικής και εκκλησιαστικής, να μεταθέσει τη δημόσια συζήτηση σε αυτό το πεδίο. Εκεί είναι η ρίζα του κακού και η ελπίδα της ίασης. Αρκεί να γίνει με ειλικρίνεια και όχι διάθεση για άλλο ένα κουκούλωμα. Θα περίμενα η νεολαία να ξεσηκωθεί και να ανακαλέσει στην τάξη όλους τους συμβιβασμένους των μεγαλύτερων γενεών, όλους αυτούς τους δωσίλογους της διαπλοκής που έφεραν την πατρίδα μας σ’ αυτό το χάλι, αντί να κάνει τις γελοίες καταλήψεις και να καταστρέφει τα σχολεία, για να σωρεύσει κι άλλο ακόμη δημόσιο χρέος στους ώμους της.
Οπως απέδειξα σε προηγούμενο άρθρο μου με στοιχεία, το πρόβλημα δεν είναι η δημοσιονομική προσαρμογή. Την πετύχαμε το 1990 - 92 ξεκινώντας από πολύ χειρότερα. Από έλλειμμα 17,6% του ΑΕΠ, που το 1992 έπεσε στο 10,1% και μάλιστα συνοδευόμενο από ένα μικρό πρωτογενές περίσσευμα. Χωρίς μειώσεις μισθών, χωρίς υποτίμηση, που τότε ήταν το συνηθισμένο φάρμακο, χωρίς καμία αύξηση, αλλά μείωση των φορολογικών συντελεστών. Το πρόβλημα είναι η μαύρη ηθική αρρώστια που ανέλυσα.
Μαθητής του Δημοτικού έζησα τη φρίκη του πολέμου, της Kατοχής, της πείνας και τα ακόμη οδυνηρότερα, που ακολούθησαν με δική μας υπαιτιότητα. Εζησα βομβαρδισμούς, φώναξα «αέρα» στους κατακτητές, αντιμετώπισα πυροβόλα, πολυβόλα, με πήραν όμηρο. Δεν πάγωσα ούτε στιγμή γιατί είχα μέσα μου τη φλόγα της αγάπης στην πατρίδα και την ελευθερία. Τώρα τρομάζω γιατί δεν βλέπω αγάπη και πίστη. Δεν θέλουμε να σωθεί η δόλια η πατρίδα; Δεν τρομάζει η ποικιλώνυμη ηγεσία μας; Και αν τρομάζει, τι κάνει για να γειάνει τον σάρακα που τρώει τα σωθικά μας;
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου