Όταν στις 9 Μαΐου δημοσιοποιήθηκε η δημοσκόπηση της MARC, διαμορφώθηκε η αίσθηση ότι το ήδη ανατρεπτικό τοπίο των εκλογών, είχε υποστεί νέα ανατροπή: Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε εκτιναχθεί – αμέσως μετά τις ...
εκλογές- στο 27,7%, έχοντας μια διαφορά επτά μονάδων από τη ΝΔ (20,3%). Φυσικά μια νηφάλια προσέγγιση επέβαλλε στάση αναμονής και επιφυλακτικότητα εν σχέσει με τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, που άλλωστε θα καθορίζονταν από την όλη μετεκλογική του συμπεριφορά.
Στην ανάλυση μας που προηγήθηκε της νέας δημοσκόπησης της MARC («Το Εύθραυστο Τοπίο και τα Πιθανά Στοιχεία Δυναμικής του»), επισημαίναμε ότι πρωτίστως η αντιδικομματική ψήφος ερμηνεύει το εκλογικό αποτέλεσμα και συμπληρωματικά λειτουργεί η αντιμνημονιακή ψήφος. Αυτή ακριβώς η αντιδικομματική ψήφος αποτελούσε και αποτελεί το κεντρικό όπλο του ΣΥΡΙΖΑ. Παρά το δεδομένο αυτό όμως, εγείραμε τέσσερα ζητήματα που θα καθόριζαν την «σταθεροποίηση» ή όχι της εμφανιζόμενης μετεκλογικής δυναμικής του ΣΥΡΙΖΑ:
Πρώτον, ήταν ασαφές σε τι βαθμό οι ψηφοφόροι θα χρέωναν τον Τσίπρα για το κυβερνητικό αδιέξοδο.
Δεύτερον, ήταν άγνωστο «αν θα... τρομάξουν πως μια τυχόν πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί απειλή για την παραμονή της χώρας στο Ευρώ».
Τρίτον, ούτως ή άλλως η απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν εύθραυστη διότι εδράζεται σε υψηλά ποσοστά (57%) αρνητικών ψηφοφόρων, με αποτέλεσμα η εκλογική του βάση να έχει στοιχεία προσωρινότητας.
Ενώ, τέταρτον, διατυπώνονταν ήδη επιφυλάξεις για τη ρεαλιστικότητα των θέσεων του.
Ήδη, η νέα δημοσκόπηση της MARC της 17ης Μαΐου, έδειξε μια τάση ανατροπής της προϋπάρχουσας ανατρεπτικής φάσης που ευνοούσε καταφανώς τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο τελευταίος υποχώρησε 4% (στο 23,7%), ενώ η ΝΔ, παρά τη δεδομένα προβληματική της εικόνα, πέρασε στην πρώτη θέση με 26,1%. Δεν χρειάζεται άλλωστε ιδιαίτερη φιλοσοφία για να συμπεράνει κανείς πως η νέα αυτή πραγματικότητα είναι αποκλειστικά προϊόν του αυτοτραυματισμού του ΣΥΡΙΖΑ όλο το διάστημα των εντολών.
Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ με δηλώσεις-απειλές για τις καταθέσεις και τη φορολόγηση της μέσης τάξης, αλλά και αποστροφές του τύπου «τι Ευρώ-τι Δραχμή» (βετεράνου στελέχους του, που σε κάθε παρέμβαση του τραυμάτιζε το κόμμα του), καθώς και η διάχυτη αίσθηση ότι ο Τσίπρας ήταν κεντρικό εμπόδιο για το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας που απαιτούσε η κοινή γνώμη, οδήγησαν στη σχετική υποχώρηση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι κάποιοι ψηφοφόροι μετακινήθηκαν στον εναλλακτικό πόλο (τη ΝΔ) ως το «μη χείρον».
Με δυο λόγια, η ακρισία στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ μετέτρεψε την βαρειά τραυματισμένη ΝΔ ως το μόνο πολιτικό όχημα που μπορεί, με την πρωτιά της, να αποτρέψει τα χειρότερα, δηλαδή την προοπτική του να διαχειριστεί ο ΣΥΡΙΖΑ την τύχη της χώρας στον άξονα «Ευρώ ή Δραχμή». Η ανασφάλεια των ψηφοφόρων αυτών τους οδήγησε στο να θεωρήσουν πολυτέλεια τη ψήφο σε κόμματα διαμαρτυρίας. Πέρα από τη σχετικά υψηλή συσπείρωση της (85%), η ΝΔ κέρδισε αξιόλογα ποσοστά από το κόμμα Καμμένου (16,7%), τα πολλά μικρά κόμματα (21,8%) και μοιράστηκε με τον ΣΥΡΙΖΑ απώλειες της Χρυσής Αυγής.
Γενικά, την περίοδο των εντολών το εκλογικό σώμα πίστωσε ή χρέωσε τα κόμματα ανάλογα με τη στάση τους. Κερδισμένα βγήκαν τα κόμματα που έδειξαν διάθεση για κυβερνητική λύση και γενικότερα ευελιξία (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Δημοκρατική Αριστερά). Αντίθετα, η απόλυτη άρνηση του ΚΚΕ, του στοίχησε ακριβά, ενώ η ασυνάρτητη στάση του Καμμένου, συν η εξωφρενική δικαιολόγηση της στάσης αυτής, τραυμάτισαν το κόμμα του. Τα μικρότερα κόμματα μοιάζει να υποχωρούν, καθώς το εκλογικό σώμα αναζητεί τώρα κάποιας μορφής σταθερότητα, μετά την «έκρηξη» της τάσης για κομματικό κατακερματισμό. Άλλωστε την επόμενη των εκλογών, όπως έδειξε η Kappa Research, το εκλογικό σώμα, παρά την εκτόνωση του, ή ίσως συνειδητοποιώντας τις συνέπειες της αντίδρασης του, ήταν μουδιασμένο και φοβισμένο, αντί για ελπιδοφόρο.
Αυτό ακριβώς το κλίμα ανησυχίας, υποτίμησε ο ΣΥΡΙΖΑ που, μετεκλογικά είχε ισχυρό αέρα στα πανιά του. Φυσικά συνεχίζει να ευνοείται από την αποστροφή των ψηφοφόρων στον δικομματισμό. Την ίδια ώρα όμως το ανεξέλεγκτο στελεχιακό του δυναμικό εντείνει τις ανησυχίες των εκλογέων για την επόμενη ημέρα.
Μόνο όπλο της ΝΔ είναι η ανησυχία που προκαλεί η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, το όπλο αυτό δεν μπορεί να αξιοποιηθεί στο έπακρο ούτε με αντι-αριστερά ιδεολογήματα που ακούγονται πρόσφατα, ούτε με υπερπροβολή του Σαμαρά, ενός πολιτικού με ιδιαίτερα χαμηλή αξιοπιστία και απήχηση.
Αν το δίλημμα των εκλογών περιοριστεί στο «Ευρώ ή Δραχμή» ο ΣΥΡΙΖΑ θα πιεστεί. Όμως τόσο η ΝΔ, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι βυθισμένα στις παθογένειες του ευρύτερου κομματικού συστήματος, με χαμηλού επιπέδου προσωπικό, λαϊκιστικά ανακλαστικά και ξεπερασμένες αντιλήψεις και νοοτροπίες.
Άρα τα λάθη μπορεί να προκύψουν από κάθε πλευρά. Αυτά θα κρίνουν ποιος θα αποδειχθεί «το μη χείρον». Σε ένα τόσο εύθραυστο τοπίο η δυναμική δύσκολα θα είναι γραμμική. Και νέες ανατροπές ελλοχεύουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου