Το Δεκέμβριο του 1937,ο ιαπωνικός στρατός κατέλαβε την τότε πρωτεύουσα της Κίνας, Νανκίν. Από τη στιγμή εκείνη ξεκίνησε ένα όργιο σφαγής που, σύμφωνα με τους Κινέζους, στοίχησε τη ζωή σε 30.000 ανθρώπους! Από την άλλη πλευρά, η Ιαπωνία ουδέποτε ζήτησε συγγνώμη και σχεδόν αρνείται να συζητήσει τα γεγονότα. Η σχεδόν άγνωστη, στους Δυτικούς τουλάχιστον, αυτή ιστορία έχει καταγραφεί ως «Σφαγή της Νανκίν» ή «Βιασμός της Νανκίν» και μεταφέρεται στον κινηματογράφο από τον κινέζο σκηνοθέτη Τσουάν Λου με τον τίτλο «Η πόλη της ζωής και του θανάτου».Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί ασπρόμαυρη φωτογραφία, θέλοντας έτσι να καταδείξει την αντίθεση -που υπάρχει και στον τίτλο της ταινίας- μεταξύ ζωής και θανάτου. Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό αντιπολεμικό φιλμ, μια ταινία – γροθιά, μια ρεαλιστική απεικόνιση της .....
.... φρίκης του πολέμου. Το αποκρουστικό πρόσωπο της βίας, ο θάνατος και η καταστροφή δεν είναι πράγματα που έρχονται από κάποιο απροσδιόριστο σύμπαν. Εμπεριέχονται στον άνθρωπο όταν αυτός απεκδύεται τον άνθρωπο και ενδύεται τη στολή του πολέμου. Τότε που η φρίκη γίνεται συνώνυμο των πράξεων και η συλλογική ευθύνη ταυτίζεται με την ατομική και το αντίθετο. Ο πόλεμος είναι παγκόσμιος, δεν είναι κάτι που συνέβη κάποτε, κάπου. Είναι μια καθημερινότητα που μας κυνηγά,που τη ζούμε καθημερινά,που ουδέποτε απομακρύνθηκε.
Ο Τσουάν Λου κινηματογραφεί με τέτοια δύναμη τα γεγονότα που όταν η λυρική απεικόνιση της βίας και η ποιητικότητα συγκρούονται με τον ωμό ρεαλισμό, δημιουργούν συναισθήματα σπαρακτικά. Στρατιώτες εισβολείς μακελεύουν άμαχους, η αφήγηση αγκομαχάει, η κάμερα καταγράφει. Ο Λου δεν αφήνεται ούτε στιγμή να αποπροσανατολιστεί από το στόχο του. Δεν κάνει μία ταινία για τους κακούς Ιάπωνες και του καλούς Κινέζους αλλά μια ταινία επικεντρωμένη στη βιαιότητα του πολέμου και την ανθρώπινη αποκτήνωση. Και ο μεγάλος, όπως αποδεικνύεται, αυτός σκηνοθέτης, φροντίζει ώστε να προσδώσει στις εικόνες του και την απαραίτητη αισθητική. Τα πλάνα, η φωτογραφία είναι τόσο καλά φροντισμένα ώστε να μιλάμε για ένα εικαστικό αριστούργημα. Ένα αριστούργημα που επιβεβαιώνει πως το σινεμά είναι και ψυχαγωγία αλλά όχι μόνο. Είναι μία τέχνη που μπορεί και να μας πληγώσει αλλά δια της υπεκφυγής δε γλυτώνουμε το τραύμα. Μόνον εάν κοιτάξουμε κατάματα την πραγματικότητα, εάν διατηρήσουμε τις μνήμες της φρίκης, θα καταφέρουμε, ίσως, να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι.
Μία μαύρη σελίδα της ανθρώπινης Ιστορίας γίνεται ταινία. Για «ένα ανατριχιαστικό, ιμπρεσιονιστικό αριστούργημα» έγραψε το περιοδικό Βαράιετι. Μια ταινία που δυσκολεύτηκε να ξεπεράσει τους σκοπέλους της κινέζικης γραφειοκρατίας και, φυσικά, υπέστη και κάποιες παρεμβάσεις. Για παράδειγμα «κόπηκαν» σκηνές που απεικόνιζαν τον αποκεφαλισμό ενός κρατούμενου, το βιασμό μιας γυναίκας, την ανάκριση ενός κινέζου στρατιώτη. Όλα αυτά ήταν αρκετά χρονοβόρα αφού η ταινία αν και ξεκίνησε γυρίσματα τον Οκτώβριο του 2007, ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2009. Με προϋπολογισμό 12 εκατομμυρίων δολαρίων, στις πέντε πρώτες μέρες της προβολής της σε 700 αίθουσες, απέφερε 10 εκατομμύρια δολάρια.
Κλείνοντας, παραθέτω τη μαρτυρία του Ξιάο Ντουζί, ενός παιδιού που υπηρετούσε στον κινέζικο στρατό, όπως τον ακούμε στην ταινία: «Είδα το θάνατο στα μάτια χίλιες φορές. Και κάθε που πέθαινα γεννιόμουν με ένα φόβο μεγαλύτερο. Είδα τον ήλιο να ανατέλλει μέσα από νεκρά σάρκινα πτώματα τρεις φορές. Και εγώ κρατούσα την αναπνοή μου να μη μ’ ακούσουν. Και τώρα προχωράω για ώρα χωρίς να βλέπω σύννεφα καπνού. Οι σφαίρες έπαψαν να δονούν στα τύμπανά μου. Ουρλιαχτά απόγνωσης σβήνουν σαν ιαχές μακρυσμένες στο χτες μου. Περπατάω ανάμεσα στα ψηλά ξανθά χορτάρια. Δε φοβάμαι. Έμαθα το θάνατο. Ζωή, τώρα είναι η σειρά σου.».
Μια από τις καλύτερες ταινίες της φετινής σεζόν.
Η ΕΠΟΧΗ 31 Ιανουαρίου 2010
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου