Ελλάδα και Δύση:3 του Δεκέμβρη 1912 - 3 του Δεκέμβρη 1944

 Για τον ελληνικό λαό η σημερινή ημέρα κρύβει μεγατόνους αντιφατικής μνήμης.
Η αρνητική δύναμη της 3^ης Δεκέμβρη του 1944 υπήρξε τέτοια, που, μεταξύ όλων των άλλων, έριξε στο σκοτάδι της συλλογικής μνήμης μιαν άλλη 3^η Δεκέμβρη, θεμελιώδη για τον τόπο και την ιστορία του:
ήταν τέτοια μέρα όταν το 1912 ο ναύαρχος Κουντουριώτης με το



θωρηκτό Αβέρωφ νικούσε τους Οθωμανούς στη Ναυμαχία της Ελλης, τους έκλεινε στα Στενά και εξασφάλιζε έκτοτε την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο.

Μια επέτειος που σήμερα, επί της ουσίας, κανείς δεν τη θυμάται - και γι' αυτό ασφαλώς δεν φταίει το ημερολόγιο. Και δεν τη θυμάται πολύ περισσότερο τώρα που οι τουρκικές κορβέτες το 'χουν κάνει συνήθειο να περιπλανώνται επί ώρες στα ελληνικά ύδατα και εμείς τις κοιτάμε κουνώντας τους μαντίλια…

Οι κύκλοι της Ιστορίας είναι αδυσώπητοι: στις 3 Δεκεμβρίου του 1912, η Ελλάδα κάλπαζε. Στις 3 Δεκεμβρίου του 1944, οδηγούνταν στη σφαγή, τη φοβερότερη όλων, την εμφύλια.

Ομως και το '12 και το '44 ο αληθινός πρωταγωνιστής πίσω από τις εξελίξεις ήταν ο ξένος παράγοντας. Το '12 ο Βενιζέλος είχε ταυτίσει τα συμφέροντα της Ελλάδας με τη Δύση και διπλασίαζε τη χώρα μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Το '44 διακυβευόταν η πιθανότητα να συμβεί το ακριβώς αντίθετο: να βρεθεί η Ελλάδα, στην αυγή του Ψυχρού Πολέμου, απέναντι στη Δύση.

Ετσι, και στην πρώτη και στη δεύτερη περίπτωση η ξένη παρέμβαση ήταν ο καθοριστικός παράγοντας. Στην πρώτη λειτούργησε υπέρ της ενότητας και της ολοκλήρωσης της Ελλάδας, ενώ στη δεύτερη λειτούργησε αντίστροφα.

Κι όλα αυτά για έναν λόγο, που σήμερα τον συναντούμε και πάλι όλο και πιο έντονα μπροστά μας: Η θέση, η γη και η θάλασσα της Ελλάδας ήταν, είναι και θα παραμείνουν και στο μέλλον τα πιο καθοριστικά στοιχεία για τη διαμόρφωση της Ιστορίας της. Υπήρξαν πάντοτε η ευχή και η κατάρα της χώρας και του λαού της.

Ακόμα και τώρα που η χώρα μαστίζεται από τη φοβερή αυτή κρίση και το αύριο είναι αβέβαιο όσο ποτέ, αυτά τα στοιχεία ενδέχεται να αποδειχθούν ο κρυμμένος «άσσος στο μανίκι» της χώρας, αν αποφασίσει να τα αξιοποιήσει στο πνεύμα του Βενιζέλου και της κληρονομιάς του, την οποία, ας μην το ξεχνάμε, αν και με άλλους τρόπους, στη νέα εποχή έφερε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με την περίφημη φράση του «Ανήκομεν εις τη Δύση».

Αυτό είναι που πρέπει να μας θυμίζει η σημερινή ημέρα: τη γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας και μάλιστα και από τις δύο της όψεις, που η μοίρα τις έφερε να εκδηλωθούν την ίδια ημέρα: όχι μόνον από την τραγωδία του '44, αλλά και από τον θρίαμβο του '12.

Και κάτι ακόμα: εκείνος ο θρίαμβος της Ελλάδας όταν, αμέσως μετά, ακολουθήθηκε από τον πόλεμο των Κεντρικών Αυτοκρατοριών εναντίον της Δύσης, τον Πρώτο Παγκόσμιο, εξελίχθηκε σε εφιάλτη παρόμοιο με εκείνον του '44: τον εφιάλτη του Εθνικού Διχασμού, που είχε τη ρίζα του στην αμφιταλάντευση της Ελλάδας ως προς το που ανήκει η χώρα.

Ο θρίαμβος του '12 ήρθε επειδή η Ελλάδα του Βενιζέλου ήταν ενεργός παίκτης στη δυτική πολιτική. Ο διχασμός του '15 ήρθε όταν αυτό αμφισβητήθηκε και η Ελλάδα αμφιταλαντεύθηκε να περάσει στη γερμανική σφαίρα επιρροής.

Ο εμφύλιος άρχισε ουσιαστικά το ΄44, όταν και πάλι αμφισβητήθηκε το δυτικό ανήκειν της Ελλάδας, αυτή τη φορά όχι με κατεύθυνση τις Κεντρικές Αυτοκρατορίες, αλλά τη Σοβιετική Ενωση - όσο κι αν εκείνη είχε ήδη «πουλήσει» τους Ελληνες που πολεμούσαν για να περάσουν από την «άλλη» πλευρά.

Ολα παίχτηκαν πάνω στο ίδιο ερώτημα: πού «ανήκουμε», σε ποιον κόσμο; Και όλα, πάλι, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, εκεί θα παιχτούν.

Γεώργιος Π. Μαλούχος / / από το ΒΗΜΑ