Ο νέος λαϊκισμός

Η ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ομιλία του Αντώνη Σαμαρά, την Παρασκευή, στο 8ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, χαρακτηρίζεται, στην ουσία, από έντονο λαϊκισμό. Ακολουθεί την κλασική συνταγή της δημαγωγίας με νέο ένδυμα. Η εθνικιστική δημαγωγία του Αντώνη Σαμαρά είναι γνωστή από παλιά. Διεγείρει τα πατριωτικά αισθήματα του πληθυσμού διακομματικά. Από την άκρα δεξιά (και τον μητροπολίτη Άνθιμο) ως το ΚΚΕ. Δεν επέμεινε σ’ αυτήν στο συνέδριο, πέρα από μια καταγγελία του «μισαλλόδοξου εθνομηδενισμού», τον οποίο μάλλον φαντάστηκε. Δεν του χρειαζόταν άλλωστε. Ο πατριωτισμός του είναι δεδομένος. Ούτε ο άκρατος εθνικισμός χωράει καλά στο νέο κοστούμι του αρχηγού της Ν.Δ.

ΚΕΝΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ρητορικές κορόνες όπως «Νέα Μεταπολίτευση» - «Επανάσταση του Αυτονόητου» - «Αναγέννηση της Ελλάδας» δικαιολογούνται σε συνεδριακό κλίμα, από νέο αρχηγό, μετά από πρωτοφανή εκλογική ήττα και εσωτερικές διαιρέσεις του κόμματος. Ο νέος λαϊκισμός του Αντώνη Σαμαρά εκδηλώθηκε, τώρα πιο έμμεσα αλλά πιο ουσιαστικά, με την... ασάφεια και την αντίφαση. Στα πιο κρίσιμα ζητήματα, για το συνέδριο και την πολιτική. Στο ιδεολογικό στίγμα της Νέας Δημοκρατίας και στην αντιμετώπιση του μνημονίου και των επαχθών μέτρων που επέβαλε.

«Κοινωνικός φιλελευθερισμός», η νέα ετικέτα της Ν.Δ., όπως εκείνη του «ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού» του ιδρυτή του κόμματος, δεν καθορίζει πολιτική γραμμή σήμερα, όπως η προηγούμενη τότε. Αν ο φιλελευθερισμός του κ. Σαμαρά είναι ο σημερινός οικονομικός νεοφιλελευθερισμός, όπως αυτός των «αδελφών κομμάτων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος» και του μνημονίου που καταψήφισε η Ν.Δ., η αντίφαση με τον κοινωνικό χαρακτήρα του είναι πρόδηλη. Αν πρόκειται για τον πολιτικό φιλελευθερισμό, που είναι συνταγματικά θεσπισμένος σε όλη την Ευρώπη και στην Ελλάδα, ο κοινωνικός προσδιορισμός του οδηγεί στη σοσιαλδημοκρατία, στην οποία όμως αντιπαρατάσσεται η Ν.Δ. με τα αδελφά της κόμματα του ΕΛΚ. Καθαρή δημαγωγία, προς τα δεξιά και τα αριστερά, λοιπόν, ο κοινωνικός (ή, μήπως, σοσιαλιστικός;) φιλελευθερισμός.

Το μνημόνιο και η στάση του κ. Σαμαρά ως προς αυτό είναι το καλύτερο παράδειγμα αντίφασης. «Η μάχη που δώσαμε στη Βουλή», είπε, «δεν ήταν για το δανεισμό που θα πέρναγε έτσι κι αλλιώς, αλλά για τα μέτρα». Ξέχασε, βέβαια, ότι τα μέτρα ήταν προϋπόθεση του δανεισμού. Καταψηφίζοντας τα μέτρα, καταψήφισε το δανεισμό. Δημαγωγική ευκαιρία για να καταδικάσει το ΠΑΣΟΚ και τα εξαπτέρυγά του (μεταξύ των οποίων η κυρία Μπακογιάννη), που «δεν ήξεραν τι ψήφιζαν». Εκείνος, όμως, και η Ν.Δ. ήξεραν τι καταψήφιζαν;

ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ -χωρίς να χρειάζεται «επανάσταση του αυτονόητου»- ότι τα μέτρα που μας επέβαλαν και υιοθέτησε η Βουλή είναι κοινωνικά άδικα και πολιτικά ανελεύθερα, αφού η Δημοκρατία μας είναι υπό επιτροπεία. Η Ν.Δ. ευθύνεται, σε μεγάλο βαθμό, ως κυβέρνηση της τελευταίας πενταετίας, για την κατάσταση στην οποία περιήλθαμε. Η αυτοκριτική δεν σώζει. Ούτε άλλωστε ήταν ουσιαστική. Αν είχε εναλλακτική λύση η Ν.Δ., έπρεπε να την είχε εφαρμόσει ως κυβέρνηση ή, έστω, μετά την εκλογική ήττα, να την προτείνει με το νέο αρχηγό της, ως αξιωματική αντιπολίτευση.

ΤΗΝ ΑΠΑΛΛΑΓΗ από το επαχθές μνημόνιο επαγγέλθηκε ο κ. Σαμαράς στο συνέδριο. Πώς; Με την αξιοποίηση των εθνικών γαιών. Τέτοιο φοβερό μυστικό κρύβει ο αρχηγός της Ν.Δ. Θα μας αποκαλύψει ολοκληρωμένη τη στρατηγική του την Τρίτη 7 Ιουλίου. Με τις κορόνες, τις ασάφειες και τις αντιφάσεις, το μαγικό μυστικό ολοκληρώνει την εικόνα του σημερινού νεοδημοκρατικού λαϊκισμού.

//Θανάσης Τεγόπουλος - «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία»//