Την περασμένη Τρίτη, την ώρα που η Standard & Poor’s υποβάθμιζε το ελληνικό χρέος στην κατηγορία των «σκουπιδιών», στην Ουάσιγκτον στελέχη της Goldman Sachs άκουγαν τα μέλη επιτροπής της Γερουσίας να τους αποκαλούν «ανήθικους» και να τους εγκαλούν επειδή κέρδισαν από τη διεθνή οικονομική κρίση. Ενώ τα ελληνικά ομόλογα έπεφταν στο έσχατο σκαλί της απαξίωσης, η αξία των μετοχών της Goldman Sachs ανέβαινε. Η ρίζα του προβλήματος και στις δύο υποθέσεις είναι τα χρέη ανθρώπων που δεν μπορούν να τα αποπληρώσουν: στην Ελλάδα όλη η χώρα βυθίστηκε στον αλόγιστο δανεισμό των κυβερνήσεων και των πολιτών, ενώ η Goldman Sachs «τύλιγε» μέσα σε πολύπλοκα επενδυτικά πακέτα τα στεγαστικά δάνεια ανθρώπων που δεν θα μπορούσαν ποτέ να ......
........ ανταποκριθούν στα χρέη τους και τα πουλούσε σε ανυποψίαστους πελάτες.
Η σημαντική διαφορά ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις είναι ότι η Ελλάδα έφθασε στο χείλος της καταστροφής και ο λαός της δεν έχει ιδέα τι του ξημερώνει, ενώ τα στελέχη της Goldman Sachs έβγαλαν χρήματα με το τσουβάλι, στοιχηματίζοντας ενάντια στα ίδια τους τα προϊόντα.
Οπως συμβαίνει σε κάθε κρίση, τον λογαριασμό πληρώνουν αυτοί που δεν συμμετείχαν στο φαγοπότι. Στην περίπτωση της Goldman Sachs (και άλλων κολοσσών του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος), δεν έχασαν τα λεφτά τους μόνο όσοι είχαν περίσσευμα για επενδύσεις, αλλά και άνθρωποι που μέσα στη λαίλαπα είδαν την αξία των σπιτιών τους να κατακρημνίζεται ενώ οι υποχρεώσεις τους πολλαπλασιάστηκαν. Κάηκαν πολλά χλωρά μαζί με τα ξερά.
Αυτή είναι η μοίρα και των Ελλήνων σήμερα. Κάποιοι έβγαλαν πολλά χρήματα από το ξέφρενο πάρτι της σπατάλης - όπως η Goldman Sachs με τις πανάκριβες συμβουλές για την απόκρυψη του ελληνικού χρέους, οι εργολάβοι και όσοι δημόσιοι υπάλληλοι δεν τιμούσαν με την ανάλογη εργασία τους μισθούς που έπαιρναν. Αλλοι βολεύονταν μέσα στην αφθονία - περιμένοντας προσωπικά οφέλη. Αλλά οι περισσότεροι πολεμούσαν να τα βγάλουν πέρα με χαμηλούς μισθούς και συντάξεις, σε μια κοινωνία όπου το μαύρο χρήμα και η ασυδοσία φούσκωναν τις τιμές συνεχώς και η γενικευμένη ανομία τους έπειθε ότι δεν υπήρχε λόγος να διαμαρτύρονται ούτε τρόπος να δικαιωθούν. Αυτοί -η πλειοψηφία- είναι που τώρα βλέπουν τα εισοδήματά τους να περικόπτονται, τους φόρους (κυρίως τους έμμεσους) να αυξάνονται, τις αποζημιώσεις για απολύσεις να κινδυνεύουν και τη χώρα τους να απαξιώνεται.
Εδώ βρίσκεται ο μεγάλος κίνδυνος στα μέτρα που θα επιβληθούν. Στην καρδιά του ελληνικού προβλήματος βρίσκεται βαθιά ριζωμένη η αδικία: είμαστε μια κοινωνία που ανέχτηκε την ύπαρξη απαράδεκτων διαχωριστικών γραμμών - ανάμεσα σε αυτούς που «τα κονομάνε» με λίγο κόπο και αυτούς που δουλεύουν υπερβολικά και αναγκάζονται να δανειστούν για να τα βγάλουν πέρα, ανάμεσα σε αυτούς που τηρούν τον νόμο και αυτούς που τον εκμεταλλεύονται για το δικό τους συμφέρον, ανάμεσα σε αυτούς που πληρώνουν φόρους και εισφορές σε ασφαλιστικά Ταμεία και στους άλλους που αποφεύγουν κάθε υποχρέωση και αρπάζουν κάθε παροχή.
Η μεγαλύτερη αδικία, όμως, είναι το χάος της δημόσιας διοίκησης, που καταβροχθίζει μεγάλο μέρος κάθε μισθού και που υποτίθεται ότι πηγαίνει σε φόρους και σε ασφαλιστικές εισφορές. Δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς διαπίστωσαν οι ελεγκτές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Κομισιόν τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά σίγουρα δεν συνάδει με ό, τι θα περίμεναν από μια χώρα που είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης από το 1981 και της οποίας οι πολίτες πληρώνουν τόσο υψηλούς φόρους (τουλάχιστον αυτοί που πληρώνουν).
Οποιος θέλει να δει την Ελλάδα να ορθοποδεί, πρέπει, μαζί με τα δημοσιονομικά μέτρα, να θέσει ως προτεραιότητα την απλοποίηση όλων των διαδικασιών στη δημόσια ζωή και την αυστηρή τήρηση των νόμων (χωρίς εξαιρέσεις, χωρίς την ολιγωρία των πολιτικών, δικαστικών και αστυνομικών αρχών). Αν αυτό δεν γίνει άμεσα, η μείωση εισοδήματος των πολιτών δεν θα έχει κανένα όφελος. Αντιθέτως, θα δημιουργήσει μια παρατεταμένη ύφεση, η οποία θα κάνει την ανάκαμψη ακόμη πιο δύσκολη και θα εντείνει την αίσθηση ότι οι θυσίες είναι μάταιες. Αν οι πολίτες δεν πιστέψουν ότι μια πιο δίκαιη κοινωνία θα βγει από την κρίση δεν θα ομονοήσουν, δεν θα ανεχτούν τα μέτρα. Μέσω συνεχών αλληλοκατηγοριών και συγκρούσεων ομάδων συμφερόντων, η χώρα θα παραδοθεί σε κερδοσκόπους και απατεώνες. Με ακόμη μεγαλύτερα χρέη, χωρίς καμία ελπίδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου