Ο μεγάλος (μας) εχθρός

της Όλγας Σελλα

Ομολογώ τι παρατηρούσα με μεγάλη περιέργεια τις αντιδράσεις του κοινού, προχθές το βράδυ, στην κεντρική σκηνή του Ιδρύματος Κακογιάννη, στη διάρκεια της παράστασης Yasou Aida. 

Ολοι γελούσαν, με την καρδιά τους, ιδιαίτερα στα σημεία όπου η ...

οικονομική, κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα των τριών τελευταίων χρόνων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, γινόταν αναγνωρίσιμη από τις φράσεις των πρωταγωνιστών. «“Τα πέντε γουρουνάκια και το δίκαιο των δανειστών”. Μια φορά κι έναν καιρό, ζούσαν πέντε γουρουνάκια. Τα έλεγαν Εσκούδο, Λιρέτα, Λίρα, Δραχμή και Πεσέτα. Ηταν πάντα τεμπέλικα και βρώμικα. Ηθελαν, όμως, να ζήσουν στο Ευρωκτήμα με τα φρόνιμα, λευκά προβατάκια. Θα σας διηγηθούμε την ιστορία της μικρής Δραχμής», λέει ο boss Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Το κοινό -που γέμισε ασφυκτικά επί τρεις μέρες την κεντρική αίθουσα του Ιδρύματος Κακογιάννη- γελούσε. Μετείχε με πάθος και κέφι όταν δύο από τις ηθοποιούς το κάλεσαν να μετάσχει σε μια πιο «ακτιβίστικη» στιγμή της παράστασης, να φωνάζει δηλαδή τις λέξεις που ήταν γραμμένες πάνω σε δύο πικέτες: «Μαζί» και «Τα ’φαγαν»!

Ποιο ήταν αυτό το κοινό; Σε καμία περίπτωση δεν ήταν το κοινό ενός λαϊκού θεάματος. Μεσοαστοί ήταν η πλειοψηφία στην αίθουσα, μορφωμένοι, η μερίδα των πολιτών που παρακολουθεί τις πρωτοπορίες, τις δοκιμές της τέχνης. «Εγώ είμαι η Δραχμούλα,/ το γουρούνι το κακό./ Εδώ, στο Ευρωκτήμα,/ δεν με άφηναν να μπω./ Επρεπε να έχω χαρτιά,/ τα πλαστογράφησα κι εγώ./ Για να με αφήσει να μπω/ Το αυστηρό αφεντικό./ Τώρα ζω με τα προβατάκια στο Ευρωκτήμα./ Είναι καλά και φιλικά, /μου δάνεισαν και χρήμα./ Στα γουρουνάκια αρέσουν τα χρήματα./ Στα προβατάκια αρέσουν οι τόκοι./ Μα τα έφαγα, και χρήματα και τόκους./ Ναι, φέρθηκα όπως οι στόκοι», έλεγε ο τενόρος που παρίστανε τη Δραχμή.

Η κρίση δεν συνθλίβει μόνο τα εισοδήματα, δεν διαμορφώνει νέες πραγματικότητες, δεν ανατρέπει μόνο τις παλιές συνήθειες. Τροφοδοτεί και την τέχνη. Μια διαδικασία που στην αρχή ίσως να γίνεται άτσαλα, περισσότερο με το θυμικό και λιγότερο με τις αφαιρέσεις και τη φαντασία της τέχνης.

Ναι, τελικά το Yasou Aida απευθυνόταν στο θυμικό του κοινού, κάποιες στιγμές με τον ίδιο τρόπο που απευθύνονται στους πολίτες οι πολιτικοί. Με παρουσία συναισθήματος και απουσία ορθολογισμού. Γι’ αυτό και η πιο φορτισμένη στιγμή της παράστασης ήταν όταν προβλήθηκαν αποσπάσματα από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Μεγαλείο vs ανέχειας και φτώχειας. Στιγμές δόξας απέναντι σε στιγμές -σε χρόνια- εθνικής ταπείνωσης. Κι ίσως ο κόσμος να αισθάνεται ακόμα την ανάγκη να έχει απέναντί του πάντα κάποιους «κακούς» γι’ αυτήν την ανατροπή της ζωής του. Για να χρεώνει πάντα σ’ αυτούς το «πρόβλημα».

Μήπως, τελικά, ο μεγάλος εχθρός είναι το θυμικό μας;

// Καθημερινή //