Ο ασθενής πήρε τα αποτελέσματα των εξετάσεών του. Οι δείκτες είναι χάλια, ζάχαρο, χοληστερόλη, τριγλυκερίδια σε σημεία συναγερμού. «Κοίταξε», του λέει ο αυστηρός γιατρός Γιώργος, «είσαι υπέρβαρος, καπνίζεις, πίνεις, διατρέφεσαι άθλια. Αν δεν αλλάξεις άμεσα συνήθειες κινδυνεύεις ανά πάσα στιγμή από έμφραγμα. Υγιεινή διατροφή, τέρμα τσιγάρο και ποτό και πρέπει να χάσεις τουλάχιστον πέντε κιλά. Αυτή είναι η πραγματικότητα χωρίς εξωραϊσμούς, οι αποφάσεις δικές σου». Ο ασθενής είναι σε απελπισία. Η θεραπεία τού φαντάζει ατέλειωτος Γολγοθάς. «Δεν μπορεί, σκέφτεται, θα υπάρχει και άλλη εναλλακτική».
Πάει λοιπόν στον απέναντι γιατρό, τον Αντώνη, που πρόσφατα άνοιξε ιατρείο και μαζεύει πελάτες. Ο Αντώνης τον υποδέχεται χαμογελαστός, του χτυπάει τον ώμο στοργικά. «Γεια σου μεγάλε», του λέει. «Μη φοβάσαι και μην τον ακούς. Η θεραπεία του θα σε εξοντώσει. Ακόμα κι αν θεραπευθείς, θα ........
......... πεθάνεις από υποσιτισμό. Αλλωστε τι ζωή θα είναι αυτή αν κόψεις τις απολαύσεις; Εχω και υποψίες ότι φούσκωσε τους αριθμούς για να δείχνουν την κατάστασή σου χειρότερη. Το πρόβλημα, αγαπητέ μου, δεν είναι η υγεία σου, είναι ο γιατρός σου. Πρέπει να απαλλαγείς από τις δεσμεύσεις που σου υπαγορεύει μια ώρα αρχύτερα. Οι συνταγές του σε βυθίζουν όλο και βαθύτερα στην κρίση και την κατάθλιψη. Υπάρχει άλλος δρόμος: θα κάνεις ό, τι θέλεις και ό, τι συνήθιζες να κάνεις. Θα αισθανθείς πολύ καλύτερα. Αρκεί απλώς να μειώσεις λίγο το κάπνισμα. Αδυνάτισμα δεν χρειάζεται - και να τα χάσεις θα τα ξαναπάρεις. Να κάνεις και λίγο περπάτημα». Ο ασθενής έφυγε προβληματισμένος.
H τακτική της προβολής ανώδυνων λύσεων για δύσκολα προβλήματα είναι τόσο παλιά όσο και ο θεσμός της αντιπολίτευσης. Επομένως δεν εκπλήσσει η προσπάθεια της Ν. Δ. να επενδύσει την αντίθεσή της στο Μνημόνιο με μια επίφαση προγραμματικού λόγου, στο «Σχέδιο διεξόδου από την κρίση» που παρουσίασε ο κ. Σαμαράς. Το Σχέδιο της Ν.Δ. είναι ένα μείγμα πρωτότυπων και λογικών προτάσεων. Δυστυχώς, αυτές που είναι λογικές δεν είναι πρωτότυπες και αυτές που είναι πρωτότυπες είναι παράλογες.
Πρωτότυπος υπό την παραπάνω έννοια είναι ο ισχυρισμός ότι «αν εφαρμοζόταν το δικό μας Σχέδιο εξ αρχής, ίσως δεν χρειαζόταν να κάνουμε τίποτε άλλο. Θεωρητικά από το 2012 θα αρχίζαμε να έχουμε πρωτογενή πλεονάσματα και να μειώνουμε το χρέος». Ακόμα πιο πρωτότυπος ο παρακάτω: «Υπολογίζεται ότι ένα σύνολο 50 δισ. μπορεί να βρεθεί τα επόμενα δύο χρόνια από εμπορική αξιοποίηση μικρού μέρους της ακίνητης περιουσίας και την τολμηρή προώθηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος αποκρατικοποιήσεων». Και χωρίς εκποίηση! Σε δύο χρόνια! Πρόκειται για πραγματικό Σχέδιο Διεξόδου - διεξόδου από την πραγματικότητα!
Να μην παρεξηγηθούμε. Πολλά από τα επιμέρους «αντισταθμιστικά μέτρα» του κ. Σαμαρά είναι κατά το πλείστον λογικά, σωστά και βελτιωτικά. Μακάρι η κυβέρνηση να τα υιοθετήσει, ορισμένα έχουν ήδη δρομολογηθεί. Απλώς οι αριθμοί δεν βγαίνουν. Ούτε η τολμηρότερη φαντασία δεν μπορεί να δει πώς αυτή η συλλογή ανώδυνων μέτρων θα οδηγούσε στην έξοδο από τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων 60 ετών. Στον νου μου έρχεται ένα παλιό σκίτσο του New Yorker: ο καθηγητής ιδροκοπά στον πίνακα, παλεύοντας μάταια με μια αδύνατη εξίσωση, όταν ξαφνικά το πρόσωπό του φωτίζεται από την έμπνευση και αναφωνεί: «και κάπου εδώ συμβαίνει ένα θαύμα!».
Είναι θετικό όταν ο λόγος της αξιωματικής αντιπολίτευσης αποκτά εποικοδομητικό χαρακτήρα. Το τελευταίο που αρμόζει στη Ν.Δ. είναι να βγει στα χαρακώματα με τις υπόλοιπες δυνάμεις της Συμμαχίας για τη Χρεοκοπία. Ομως η Ν.Δ. εξακολουθεί επιμόνως να καλλιεργεί την πλάνη μιας δήθεν εναλλακτικής στις πολιτικές του Μνημονίου, την οποία οι προτάσεις της αδυνατούν να τεκμηριώσουν.
Βέβαια, η οικονομία δεν είναι ανθρώπινος οργανισμός. Η καλύτερη θεραπεία της κρίσης δεν είναι πάντα η απίσχνανση του ασθενούς. Είναι εν μέρει αληθής ο ισχυρισμός ότι τα μέτρα επιτείνουν την ύφεση. Είναι όμως η μισή αλήθεια, που ισοδυναμεί με ψέμα. Τα μέτρα πράγματι επιτείνουν την ύφεση βραχυπρόθεσμα. Ομως, χωρίς αυτά δεν υπάρχει δημοσιονομική εξυγίανση και ελπίδα διατηρήσιμης ανάκαμψης.
Διόλου πρωτότυπη αλλά τυπικά λαϊκιστική είναι η πρόταση του κ. Σαμαρά για «μοντέλο μείωσης των φόρων σε όλες τις κατηγορίες». Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας είναι κυρίως πρόβλημα εσόδων. Εχουμε ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα φορολογικών εσόδων στην Ε.Ε. - 27 και φορολογικών συντελεστών στην Ε.Ε. - 15 (βλ. Eurostat, Taxation Trends in the EU, 2010). Είναι μεταφυσική η προσδοκία ότι η μείωση φόρων θα αύξανε τα φορολογικά έσοδα.
Είχε ειπωθεί για τους Βουρβόνους ότι τίποτα δεν ξέχασαν και τίποτα δεν έμαθαν. Η Ν.Δ. λειτουργεί σαν τους Βουρβόνους του πολιτικού συστήματος. Δεν ξέχασε την τέχνη της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα - έτσι ασκείται και πολύ χειρότερα, όπως έδειξε ο πρώτος διδάξας Ανδρέας Παπανδρέου. Αρνείται να δει ότι το σαρωτικό μέγεθος της κρίσης επιβάλλει σήμερα μια άλλη πολιτική, μακριά από τους αυτοματισμούς της μετωπικής αντιπολίτευσης. Δεν ξέχασε, δεν έμαθε, δεν βοηθάει.
* Ο κ. Γ. Παγουλάτος διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Κολέγιο της Ευρώπης.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου