Είμαστε στα 1958. Ο Γιάννης Ρίτσος μετά την επιστροφή του από την εξορία στην Αθήνα επανεκδίδει τα έργα του, τα οποία έστελνε και στον Μίκη Θεοδωράκη που βρισκόταν στο Παρίσι. Ανάμεσά τους και τον «Επιτάφιο» με την αφιέρωση, όπως έχει πει ο Μίκης, «το βιβλίο τούτο κάηκε από τον Μεταξά στα 1938 κάτω από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός». Το 1960 τελικά, δύο ηχογραφήσεις έγιναν σχεδόν ταυτόχρονα με τον Μίκη παρόντα, στην Αθήνα. Μία από τον Μάνο Χατζιδάκι με τη Νάνα Μούσχουρη (τον Αύγουστο) και μία με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση (τον Σεπτέμβριο). Ακολούθησε, το 1963, η ηχογράφηση με τον Μανώλη Χιώτη και τη Μαίρη Λίντα (και ορχήστρα εγχόρδων).
Η εκδοχή Μπιθικώτση, κυρίως λόγω μπουζουκιού, προκάλεσε αμέσως αντιδράσεις και θεωρήθηκε ως «ιεροσυλία». Ομάδα αριστερών διανοουμένων οργάνωσε συγκέντρωση τον Δεκέμβριο για να καταδικάσει το έργο. Αντίστοιχη ήταν και η αντίδραση της Αριστεράς που πολλά στελέχη της βρίσκονταν στην εξορία- κάτι που ενόχλησε τον Μίκη και τον έφερε σε μια πρώτη αντιπαράθεση με τον πολιτικό χώρο στον οποίο ανήκε. Ενώ στο μεταξύ η κυβέρνηση απαγόρευσε τη μετάδοση των τραγουδιών από το ΕΙΡ.
Η «μάχη». Χάρη στις δύο εκδοχές, Χατζιδάκι και Θεοδωράκη (που είχαν προηγουμένως ενώσει τις δυνάμεις τους για τη «Μαγική Πόλη»), κάποιοι μίλησαν για «μάχη των... Επιταφίων». Ο Μίκης ακόμη και σήμερα δεν ....
..... δείχνει να διαφωνεί με τον όρο. Και όπως εξηγούσε πρόσφατα στην εφημερίδα «Το Βήμα», «Η μάχη των “Επιτάφιων” έγινε γύρω από ένα καυτό ερώτημα εκείνης της εποχής: Εχουμε το δικαίωμα ως Νεοέλληνες να χρησιμοποιούμε το μπουζούκι και τους λαϊκούς τραγουδιστές και μουσικούς για τη μελοποίηση της “υψηλής” ποίησης, και μάλιστα της “επαναστατικής”, όπως αυτή του Ρίτσου; Μήπως το μπουζούκι δεν ήταν όργανο τούρκικο, όπως δεν ήταν τούρκικοι και οι “δρόμοι” της ρεμπέτικης λαϊκής μουσικής; Η διαμάχη δηλαδή έκρυβε μέσα της εθνικιστικά- πατριωτικά στοιχεία σε μια εποχή που η χώρα μας μόλις έβγαινε από τον Εμφύλιο με νωπές τις πληγές, αναζητώντας την πεμπτουσία της ελληνικότητάς της, ιδιαίτερα στον πνευματικό- καλλιτεχνικό χώρο».
Θεωρεί δε πως είχε στην αρχή καλλιτεχνικό χαρακτήρα, με την προσθήκη στη συνέχεια ότι η αντίθεση Δύση- Ανατολή έπαιρνε όλο και περισσότερο πολιτικό χαρακτήρα, δηλαδή Αριστεράς- Δεξιάς.
Ο Κωστής Καρπόζηλος είναι ιστορικός
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου