Στην πολύ μακρινή (από κάθε άποψη) Ν. Υόρκη, καθηγητής Πανεπιστημίου που ζει μόνιμα εκεί τα τελευταία 26 χρόνια ρωτήθηκε αν το σύστημα στο οποίο εργάζεται λειτουργεί αξιοκρατικά. Κοίταξε με καλυμμένη απορία τον συνομιλητή του και απάντησε: «Μα, δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει διαφορετικά».
Επιστροφή στην Ελλάδα. Από το αεροπλάνο, ήδη η ατμόσφαιρα αλλάζει. Ο διάλογος, στο πίσω κάθισμα, μας συνδέει και πάλι με την ίδια, αμείλικτη, πραγματικότητα. «Εμαθα ότι για τους ελέγχους της Ειδικής Υπηρεσίας του υπουργείου Οικονομικών η ταρίφα είναι ....
...... τρία χιλιάρικα για την ατομική επιχείρηση και έξι για την ΕΠΕ και Α.Ε.». Η φράση «αποκρυπτογραφήθηκε» λίγες ημέρες αργότερα, με δύο περιστατικά: Σε μικρό πάρκινγκ στο κέντρο της Αθήνας, ο ιδιοκτήτης κατέβαλε στους τρεις «αδέκαστους» ελεγκτές, του πρώην ΣΔΟΕ, 3.000 ευρώ προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν την παράβαση που διαπίστωσαν, ώστε το πρόστιμο να είναι μικρό.
Θαυμαστή, νέα, ισορροπία. Οι τρεις δημόσιοι υπάλληλοι, έκαναν, πολλαπλώς, τη δουλειά τους: και ενίσχυσαν το εισόδημά τους, και κατέγραψαν μια, κάποια, παρατυπία, και προσκόμισαν μικρό έσοδο στην εφορία τους. Την επόμενη μέρα, σε ένα κατάστημα κινητής τηλεφωνίας (από τα μικρά, μιας περιθωριακής μάλλον γειτονιάς), επαναλήφθηκε η ίδια σκηνή και, ενδεχομένως, η ίδια στιχομυθία. Τα περιστατικά (η «Κ» έχει καταγράψει παρόμοια στο παρελθόν σε αρμόδιες στήλες της) ούτε λίγα είναι ούτε αμελητέα. Παρά την αυστηρότητα των κυβερνητικών οδηγιών και τις ριπές «αλλάζουμε ή βουλιάζουμε», καμία έξοδος δεν είναι ορατή. Η χρεοκοπία έχει πολλές όψεις, όχι μόνον οικονομικές.
Την περασμένη Τετάρτη, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών με τους διευθυντές των Εφοριών του Λεκανοπεδίου διαπιστώθηκε ότι «από τις 67 εφορίες μόνον οι 3 έχουν πιάσει τον στόχο αύξησης των εσόδων». Και ακόμη χειρότερα, 23, «δεν είχαν μπει καν στον κόπο να ενημερώσουν το υπουργείο για την πορεία των εσόδων τους το πρώτο τρίμηνο του έτους». Ο γενικός γραμματέας χαρακτήρισε το φαινόμενο αυτό «απαράδεκτο» και κάλεσε τους διευθυντές των Εφοριών να «σταθούν στο ύψος των περιστάσεων».
Και λοιπόν; Το δημόσιο χρέος καλπάζει, με τη διαφθορά να ακολουθεί κατά πόδας. Η παρανομία και η αυθαιρεσία όχι μόνο δεν υποχωρούν αλλά σπεύδουν να καλύψουν κάθε ορατή δυνατότητα διαφυγής, να εκμεταλλευθούν το ξεχαρβάλωμα του δημόσιου τομέα πριν ενσκήψει και η ελάχιστη πιθανότητα εφαρμογής των μέτρων. Επιτήδειοι κυνηγούν ακόμη και σήμερα την κομπίνα ώστε να «προλάβουν» να υπαχθούν στις διατάξεις ευνοϊκών νόμων. «Παράγουν» εσπευσμένα ημιυπαίθριους, για παράδειγμα, για να τους νομιμοποιήσουν στη συνέχεια...
Μια κοινωνία σε διαρκή ετοιμότητα για την αρπαχτή, αναπαράγει την άρνηση στο διηνεκές, απεμπολεί ευθύνες και σοβαρότητα. Ακόμη και την ύστατη στιγμή της πτώσης, ο μόνος αποκλεισμός που δεν έχει καμία ελπίδα να εφαρμοστεί είναι η συναλλαγή κάτω από το τραπέζι. Η δοσοληψία της ατιμωρησίας, του πάση θυσία κέρδους.
Καταλήγει μικροηρωισμός η εντιμότητα, ό,τι δεν ερωτοτροπεί με καταχρηστική συμπεριφορά και ετσιθελισμό. Η ευθύνη εμφανίζεται εύθραυστη διαδικασία, ποτέ οριστικά κατακτημένη, από πολίτες και κυβερνώντες. Ποια είναι τα σταθερά σημεία στα οποία μπορούν να οικοδομηθούν οι ελπίδες διάσωσης από την κρίση; Οι ανθρώπινοι δεσμοί είναι βολικά χαλαροί. Ο ιδιοκτήτης του πάρκινγκ συμψηφίζει την ασυνέπειά του με τον υπαγορευμένο χρηματισμό. Δεν αρνείται να καταβάλει το αντίτιμο, όντας και ο ίδιος παράνομος.
Φόβος, θράσος, διαφθορά, μια γιγαντιαία μπάμπουσκα με πολλά, ανεξάντλητα σε διαφορετικά μεγέθη, ομοιώματα. Μια διαρκής καχυποψία, που καταλήγει πεπρωμένο. Αποδυόμαστε σε μια αυτοσχέδια εκστρατεία, ιδιοτελούς διαχείρισης ακόμη και της κρίσης. Η αδυναμία, οι αγκυλώσεις, η έλλειψη προσανατολισμού της κυβέρνησης (γεμάτης με καλές προθέσεις και συνθλιπτικά άπειρα στελέχη, λένε οι γνωρίζοντες) οδηγεί σε «ατομικά» έκτακτα μέτρα. Οπως τα αντιλαμβάνεται ο καθένας και όπως τον εξυπηρετούν.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου