Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος προειδοποιεί για σοβαρές ελλείψεις σε βασικά είδη και υποτίμηση έως 70% [Συνέντευξη στην Καθημερινή και στον Αλέξη Παπαχελά]
Με αληθινή κόλαση θα ισοδυναμούσε μια επιστροφή της χώρας στη δραχμή. Στη συνέντευξη που ακολουθεί (*), ο διοικητής της Τράπεζας της ...
Ελλάδος κ. Γιώργος Προβόπουλος είναι ξεκάθαρος. Και προειδοποιεί: «Σε τέτοιες “ανώμαλες” καταστάσεις, αυτοί που κυρίως χάνουν είναι οι πολλοί και οι αδύνατοι. Αυτοί που θα επωφεληθούν, όπως άλλωστε συνέβη και στο παρελθόν σε έκτακτες καταστάσεις, θα είναι οι λίγοι επιτήδειοι».
Και προκειμένου να υπάρχει μια πρακτική διάσταση της επόμενης μέρας από τη φυγή από το ευρώ, ο κ. Προβόπουλος δεν διστάζει να προβλέψει «σοβαρές ελλείψεις σε αρκετά βασικά είδη» και να κάνει λόγο για «τα σχολεία, τα νοσοκομεία και γενικά τις δημόσιες υπηρεσίες, που θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες στη λειτουργία τους», ενώ «ελλείψει καυσίμων, ο στρατός και η αστυνομία δεν θα μπορούν να κινούν τα οχήματα». Εικόνες που «οδηγούν» σε επάνοδο στη δεκαετία του ’50, όπως λέει. Κι όλα αυτά, με ένα νέο νόμισμα που θα υποτιμηθεί σημαντικά, ενδεχομένως έως και 60% - 70%.
Η μεταβατική περίοδος
– Ενα πράγμα που τρομάζει είναι ότι σοβαροί οικονομολόγοι αρχίζουν να λένε ότι ενδεχομένως η χώρα, το πολιτικό της σύστημα, η κοινωνία, τα media, ο επιχειρηματικός κόσμος να μη σηκώνουν αυτό που χρειάζεται να γίνει για να μείνει η Ελλάδα στο ευρώ και μπορεί μια λύση να είναι να πάμε στη δραχμή. Πιστεύετε σε αυτήν την άποψη;
– Θα πρέπει να βοηθήσουμε να κατανοήσει ο απλός άνθρωπος, που δεν είναι ειδήμων, ότι τυχόν επιστροφή στη δραχμή θα ισοδυναμούσε, τα πρώτα τουλάχιστον χρόνια, με αληθινή κόλαση.
– Οταν λέτε αληθινή κόλαση;
– Επιστροφή στη δραχμή σημαίνει ότι στη μεταβατική περίοδο, μέχρι δηλαδή να κυκλοφορήσουν σε φυσική μορφή τα νέα χαρτονομίσματα, δεν θα υπάρχουν πρακτικώς δραχμές παρά μόνον σε λογιστική μορφή. Δηλαδή, μόνο οι συναλλαγές μέσω τραπεζικών λογαριασμών θα μπορούν να γίνουν σε δραχμές. Θα υπάρχει, πάντως, ακόμη το παλαιό νόμισμα, το ευρώ. Το ευρώ, όμως, στο νέο περιβάλλον θα είναι το «σκληρό» νόμισμα και γι’ αυτό σύντομα θα αποτραβηχθεί. Διότι όποιος έχει χαρτονομίσματα ευρώ θα θέλει να τα κρατήσει στην άκρη ως μέσον αποθησαυρισμού και διαφύλαξης της αξίας της περιουσίας του. Ετσι λοιπόν θα φθάσουμε μοιραία σε καθεστώς αντιπραγματισμού. Δίνει π.χ. κάποιος ένα κιλό λάδι για να πάρει τρία κιλά αλεύρι. Δεδομένου ότι η χώρα μας στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές, για την πραγματοποίηση των οποίων θα απαιτείται, βεβαίως, συνάλλαγμα και όχι δραχμές, θα παρουσιαστούν σημαντικές ελλείψεις. Ελλείψεις π.χ. σε καύσιμα, σε πρώτες ύλες, ακόμη και σε αγροτικά προϊόντα, διότι εξαιτίας της αδύναμης ανταγωνιστικότητας της χώρας, ακόμη και τα τρόφιμα είναι σε μεγάλο βαθμό εισαγόμενα. Θα υπάρξουν, επομένως, σοβαρές ελλείψεις σε αρκετά βασικά είδη. Τα σχολεία, τα νοσοκομεία και γενικά οι δημόσιες υπηρεσίες θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες στη λειτουργία τους. Ελλείψει καυσίμων, ο στρατός και η αστυνομία δεν θα μπορούν να κινούν τα οχήματα. Μετά την πάροδο αρκετού χρόνου τα πράγματα θα έρθουν, βεβαίως, σε κάποια καλύτερη ισορροπία, όμως στην πρώτη μεταβατική περίοδο θα βιώσουμε ένα εφιαλτικό σενάριο. Γι’ αυτό ακριβώς περιγράφω κάποιες ζοφερές καταστάσεις, ώστε να κατανοήσει ο κόσμος τι πιθανότατα θα μπορούσε να συμβεί. Και δεν αναφέρομαι εδώ σε πιθανές κοινωνικές εκρήξεις, που θα ήταν αναμενόμενες σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Κάποιοι άνθρωποι και μάλιστα καλοπροαίρετοι πιστεύουν αφελώς ότι επιστροφή στη δραχμή σημαίνει πως γυρίζουμε περίπου στο 2000, δηλαδή στο χρονικό σημείο λίγο πριν να μπούμε στη Ζώνη του Ευρώ. Και θυμούνται ότι την περίοδο εκείνη περνούσαν αρκετά καλά, άρα θεωρούν ότι δεν θα ήταν πρόβλημα η επιστροφή στη δραχμή. Ομως, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Για τους λόγους που ανέφερα, επιστροφή στη δραχμή σημαίνει επιστροφή της χώρας δεκαετίες πίσω.
– Να σας ρωτήσω για να το καταλάβει όμως και ο κόσμος. Πόσο καιρό και τι προσπάθεια θα χρειαστεί για να πάμε στη δραχμή; Μερικοί πιστεύουν ότι μπορείτε εσείς να πατήσετε ένα κουμπί ένα βράδυ και η χώρα να πάει στη δραχμή πάρα πολύ απλά. Γίνεται αυτό;
– Αυτό είναι λάθος. Για να κυκλοφορήσουν στην αγορά τα νέα χαρτονομίσματα, το διάστημα που απαιτείται είναι μεγάλο. Να σας θυμίσω ενδεικτικά ότι η επιχείρηση σχεδιασμού, εκτύπωσης και κυκλοφορίας του ευρώ κράτησε πάνω από δυόμισι χρόνια, όντας μάλιστα συντονισμένη από τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Γι’ αυτό λοιπόν εξήγησα ότι στο μεταβατικό αυτό διάστημα, η αγορά θα πρέπει να λειτουργήσει είτε με τα ταχέως αποσυρόμενα ευρώ είτε στη βάση αντιπραγματισμού, δηλαδή στη βάση της ανταλλαγής είδους με είδος. Και γι’ αυτό ακριβώς υποστήριξα ότι επιστροφή στη δραχμή θα ισοδυναμεί, στην πρώτη κρίσιμη φάση, με επάνοδο στη δεκαετία του ’50.
– Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι ενδεχομένως, επειδή έχουν χάσει πολλά και δεν μπορούν να χάσουν τίποτε άλλο πηγαίνοντας στη δραχμή, μπορεί αυτό να το θεωρούν μια λύτρωση. Ποιος θα κερδίσει πηγαίνοντας στη δραχμή; Οι αδύναμοι ή αυτοί οι οποίοι είναι πιο ισχυροί να το πω έτσι;
– Σε τέτοιες «ανώμαλες» καταστάσεις, αυτοί που κυρίως χάνουν είναι οι πολλοί και οι αδύνατοι. Αυτοί που θα επωφεληθούν, όπως άλλωστε συνέβη και στο παρελθόν σε έκτακτες καταστάσεις, θα είναι οι λίγοι επιτήδειοι. Σίγουρα στο σύνολό της η χώρα θα ζημιωθεί και μάλιστα βαριά.
Αφόρητες συνθήκες
– Θα μου εξηγήσετε αυτό το επιχείρημα, ότι οι αδύναμοι θα γίνουν ακόμη πιο αδύναμοι; Οτι θα παίρνουν ακόμη λιγότερα, δηλαδή.
– Οπως σας έλεγα, ένα μεγάλο τμήμα του διοικητικού μηχανισμού, π.χ. σχολεία, νοσοκομεία, αστυνομία, στρατός κ.λπ., θα υπολειτουργεί. Οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες θα γίνουν αφόρητες. Το βιοτικό επίπεδο θα κάνει «βουτιά». Το νέο νόμισμα θα υποτιμηθεί σημαντικά, ενδεχομένως έως και 60% - 70%. Στη συνέχεια θα υπάρξει, βεβαίως, κάποια εξισορρόπηση, όμως το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της μεταβατικής περιόδου θα είναι τεράστιο. Αλλά και αυτό που αποκάλεσα εξισορρόπηση θα έρθει ύστερα από απανωτές υποτιμήσεις, υπερπληθωρισμό, υψηλά δανειστικά επιτόκια και μεγάλες δυσκολίες προσαρμογής. Πρόοδος δεκαετιών θα πάει άσκοπα χαμένη. Γι’ αυτό δεν πιστεύω ότι οι Ελληνες θα ήθελαν να βιώσουμε ένα τέτοιο εφιαλτικό σενάριο, που θα εγκυμονούσε επιπλέον και τεράστιους κινδύνους για την εξωτερική ασφάλεια και τη θέση της χώρας μας. Πιστεύω ότι κάνουν μεγάλο λάθος αυτοί που υποστηρίζουν την επιστροφή στη δραχμή. Είμαι βέβαιος ότι οι πολίτες αυτής της χώρας δεν θα επιτρέψουν την επιστροφή στο μακρινό παρελθόν. Θα συστρατευθούν στον εθνικό αγώνα να γυρίσουμε το ταχύτερο δυνατόν σε τροχιά οικονομικής και κοινωνικής προόδου, εντός της Ζώνης του Ευρώ, διασφαλίζοντας ό,τι θετικό έχουμε πετύχει μέχρι σήμερα, διδασκόμενοι όμως και από λάθη που μας έφεραν στη σημερινή δυσχερή κατάσταση, λάθη που οφείλουμε οι ίδιοι να διορθώσουμε.
* Πρόκειται για απόσπασμα της συνέντευξης του κ. Γιώργου Προβόπουλου, η οποία θα προβληθεί σύντομα στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, στο πλαίσιο ειδικού αφιερώματος των «Νέων Φακέλων» για το «Πώς η Ελλάδα έφτασε στο Μνημόνιο».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου