Πραγματικοί βουλευτές

Η εμπειρία μου παλαιότερα με τους Φιλελευθέρους και πιο πρόσφατα με τη ΔΡΑΣΗ ήταν ότι δυσκολευόμουν πολύ να πείσω αξιόλογους ανθρώπους, επαγγελματίες, επιστήμονες, επιχειρηματίες, να πολιτευθούν. Να είναι 

υποψήφιοι βουλευτές. Σκεφτείτε, έντιμα, πώς θα αντιδρούσατε εσείς αν σας γινόταν σήμερα τέτοια πρόταση.

Η γνώμη σας για τους περισσότερους πολιτικούς είναι κακή. Δεν τους εκτιμάτε. Πολλούς τους περιφρονείτε. Και όμως είστε έτοιμοι να τους αφήσετε να συνεχίσουν να μας κυβερνούν. Γιατί; Ολα όσα λέτε για να δικαιολογήσετε την άρνησή σας να πολιτευτείτε, ζυγίζουν περισσότερο από την ενδεχόμενη έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ενωση; Διότι αυτός είναι πια ο ορατός και πραγματικός κίνδυνος. Οτι θα αναγκαστούμε να φύγουμε από το ευρώ και στο τέλος από την Ενωση αν αφήσουμε το σημερινό πολιτικό κατεστημένο να διαχειριστεί τις τύχες μας.

Θα προσπαθήσω να παρουσιάσω μια πρόταση οργάνωσης της πολιτείας που απαντά στις φοβίες και τους δισταγμούς των απέξω που αρνούνται να πολιτευτούν.

Κατά το άρθρο 26 του Συντάγματός μας η Βουλή ασκεί τη νομοθετική λειτουργία και η κυβέρνηση την εκτελεστική. Σύμφωνα με τα ελληνικά πολιτικά έθιμα η κυβέρνηση απαρτίζεται από βουλευτές. Εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί διορίζονται σπάνια. Και όταν διορίζονται θεωρούνται κατά κάποιον τρόπο ελλειμματικοί σε σύγκριση με τους κοινοβουλευτικούς.

Ειδικά στη σημερινή συγκυρία, πιστεύω πως μια κυβέρνηση αποκλειστικά με εξωκοινοβουλευτικούς υπουργούς θα ήταν η ιδανική λύση. Αν έκρινα ότι κάποιος βουλευτής πρέπει να συμμετάσχει στην κυβέρνηση θα απαιτούσα να παραιτηθεί προηγουμένως από τη Βουλή και να δεσμευτεί ότι δεν θα συμμετάσχει στις επόμενες εκλογές. Την ίδια δέσμευση θα ζητούσα και από όλους τους εξωκοινοβουλευτικούς υπουργούς. Εξ αυτού του γεγονότος, τα μέλη της κυβέρνησης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους θα έλεγαν πιο εύκολα «όχι» στις παντοειδείς πιέσεις διότι δεν θα είχαν ούτε τωρινούς ούτε μελλοντικούς ψηφοφόρους. Η κυβέρνηση θα στηριζόταν, όπως και το Σύνταγμα επιτάσσει, σε μια Βουλή αποτελούμενη από βουλευτές που θα νομοθετούσαν και θα ήλεγχαν την κυβέρνηση, χωρίς την επιδίωξη της υπουργοποίησης, χωρίς κίνητρο για υπονόμευση του έργου της. Πολλοί προτείνουν την καθιέρωση ασυμβίβαστου βουλευτή - υπουργού στην επόμενη συνταγματική αναθεώρηση. Γιατί να μη δοκιμάσουμε την αποτελεσματικότητα και τη λειτουργικότητα μιας τέτοιας κυβέρνησης τώρα, που έχουμε ευρεία κοινοβουλευτική συμφωνία στην ανάγκη από κοινού αντιμετώπισης των δραματικών προβλημάτων μας;

Μια τέτοια κυβέρνηση αλλάζει ριζικά τον ρόλο του βουλευτή. Ο υποψήφιος βουλευτής θα γνωρίζει ότι δεν θα υπουργοποιηθεί. Τι θα κάνει αν δεν υπουργοποιηθεί; Μα αυτό που προβλέπει το Σύνταγμα: αντιπροσωπεύει το Εθνος, νομοθετεί διατηρώντας απεριόριστο δικαίωμα γνώμης και ελέγχει την κυβέρνηση. Τίποτε άλλο. Το γεγονός ότι ο υποψήφιος βουλευτής δεν πρόκειται να ασκήσει εξουσία και ότι όσοι ασκούν εξουσία (οι υπουργοί) δεν συναρτώνται με τους βουλευτές, αλλάζει τελείως το πώς θα βλέπουν οι ψηφοφόροι τον υποψήφιο βουλευτή. Διευκολύνεται το εκλογικό σώμα να διαλέξει τους σχετικά καλύτερους, μιαςς και δεν υπεισέρχεται, ή πάντως περιορίζεται δραστικά, το στοιχείο του ατομικού ωφελιμισμού. Περιορίζονται οι πελατειακές σχέσεις διότι περιορίζονται τα ανταλλάγματα. Ο βουλευτής, ιδίως της επαρχίας, απαλλάσσεται από τις αφόρητες πιέσεις των ψηφοφόρων του. Το αποτέλεσμα είναι ένας πραγματικός βουλευτής που ασκεί απερίσπαστος όσα προβλέπει για τον βουλευτή το Σύνταγμα και μπορεί παράλληλα να συνεχίσει να κάνει ό, τι έκανε πριν γίνει βουλευτής (θυμίζω ότι το επαγγελματικό ασυμβίβαστο για τους βουλευτές καταργήθηκε). Μηχανικός και βουλευτής. Αγρότης το πρωί στον Μαραθώνα και βουλευτής το βράδυ στη Βουλή. Εισαγωγέας και βουλευτής. Ο εργαζόμενος βουλευτής θα είχε καλύτερη κατανόηση για τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο λαός. Ο βουλευτής θα ήταν κατά κάποιο τρόπο μερικής απασχόλησης, όπως για παράδειγμα είναι οι βουλευτές στην Ελβετία. Εξ αυτού του λόγου θα μπορούσαν να μειωθούν δραστικά η αποζημίωση και οι παροχές προς τους βουλευτές.

Συζητείται τις ημέρες αυτές, και μάλιστα πολύ, η ανάγκη συγκρότησης ενός μετώπου λογικής και υπευθυνότητας που στις επόμενες εκλογές θα τοποθετηθεί απέναντι στο ΠΑΣΟΚ, τη Ν. Δ. και τις διάφορες εκφάνσεις της Αριστεράς προκειμένου να αποτραπεί ο θανάσιμος και υπαρκτός κίνδυνος να βρεθεί η Ελλάδα εκτός ευρώ πρώτα και στη συνέχεια εκτός Ε. Ε. Ενα μέτωπο που θα επιδιώξει την εξόντωση του κομματικού κράτους. Ενα μέτωπο που θα συσπειρώσει τους πολίτες που συναισθάνονται τη σημασία της παραμονής μας στην Ευρώπη, αλλά νιώθουν ανήμποροι απέναντι στην παντοδυναμία των κομματικών κατεστημένων. Αν τελικώς συγκροτηθεί το μέτωπο, όπως εύχομαι, ελπίζω να δεσμευτεί ότι κανένας από τους βουλευτές του δεν θα συμμετάσχει σε κυβέρνηση αν προηγουμένως δεν παραιτηθεί του βουλευτικού αξιώματος και δεν δεσμευτεί να μη συμμετάσχει ως υποψήφιος στις επόμενες εκλογές.

Επανέρχομαι στην αρχή. Με τέτοια προδιαγραφή βουλευτή και εξωκοινοβουλευτικής κυβέρνησης, θα εξακολουθούσατε να διστάζετε να μπείτε στη μάχη; Θα παρακινούσατε άξιους φίλους και γνωστούς σας να αφήσουν τις κερκίδες και να αγωνιστούν ως βουλευτές στον πολιτικό στίβο; Διότι μη γελιέστε μόνον ένα μέτωπο αποτελούμενο, κατά κύριο λόγο, από νέες δυνάμεις μπορεί να εκτελέσει ένα ριζοσπαστικό σχέδιο σύγκρουσης με στόχο την εξόντωση του κομματικού κράτους. Δεν είναι λογικό να περιμένουμε ότι οι δυνάμεις που συναπαρτίζουν το σημερινό πολιτικό σύστημα θα αυτοχειριαστούν.

Αν συγκροτηθεί το μέτωπο, όπως επαναλαμβάνω εύχομαι, ελπίζω να παρουσιάσει και να εξηγήσει με κάθε ειλικρίνεια και λιτότητα τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις - σοκ που απαιτούνται για τον διπλό στόχο της εξόντωσης του κομματικού κράτους και της επιβίωσης της ευρωπαϊκής Ελλάδας. Η ωμή αλήθεια και η απόλυτη ειλικρίνεια είναι βασικές προϋποθέσεις για την οικοδόμηση μιας νέας σχέσης μεταξύ του πολίτη και των αντιπροσώπων του. Αυτή η νέα σχέση θα διαμορφώσει τις απαραίτητες κοινωνικές συμμαχίες και θα νομιμοποιήσει πολιτικά τις μεταρρυθμίσεις - σοκ για τις οποίες μίλησα.

Του Στεφανου Mανου* / stmanos@drassi. gr

* Ο κ. Στέφανος Μάνος είναι πρόεδρος της ΔΡΑΣΗΣ