Το «Παλίμψηστο» του Αρχιμήδη σε έκθεση στη Βαλτιμόρη

Το «Παλίμψηστο» του Αρχιμήδη, το χειρόγραφο που «δένει» την ιστορία των Μαθηματικών από την αρχαιότητα ώς σήμερα παρουσιάζει το Walters Art Museum της Βαλτιμόρης σε έκθεση που εγκαινιάζεται στις 16 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει ώς την 1η Ιανουαρίου 2012.

 Το χειρόγραφο πέρασε στην κατοχή του μουσείου έπειτα από δωρεά συλλέκτη, ο οποίος το 

είχε αγοράσει στη δημοπρασία των Christie's το 1998 στη Νέα Υόρκη. 

«Απολεσθέντα και Ευρισκόμενα: Τα μυστικά του Αρχιμήδη» είναι ο τίτλος της έκθεσης που χρησιμοποιεί ευρέως τη σύγχρονη τεχνολογία, με την οποία άλλωστε και οι ερευνητές διάβασαν το χειρόγραφο, αφηγείται την ιστορία του βιβλίου και τις λεπτομέρειες της διατήρησής του, εξηγεί την πρωτοποριακή του ανάκτηση και επισημαίνει τις ανακαλύψεις που έκαναν οι μελετητές του. 

Η έκθεση αναδεικνύει την πολύπλευρη επιστημονική προσωπικότητα του αρχαίου Έλληνα μαθηματικού, φυσικού, μηχανικού, αστρονόμου και εφευρέτη που ανακάλυψε τα μαθηματικά του απείρου -το Παλίμψηστο περιέχει το μόνο σωζόμενο αντίγραφο του σημαντικού συγγράμματος- τη μαθηματική φυσική και τη συνδυαστική, έναν κλάδο των μαθηματικών που χρησιμοποιείται στην πληροφορική. Ηλικίας χιλίων ετών είναι αυτό το χειρόγραφο μετρώντας από τον 10ο αιώνα που ένας ανώνυμος γραφέας της Κωνσταντινούπολης αντέγραψε έργα του Αρχιμήδη πάνω σε περγαμηνή κρατώντας τα ελληνικά του πρωτοτύπου. 

Δυόμισι αιώνες αργότερα ένα μοναχός στην Ιερουσαλήμ θα έσβηνε το κείμενο του Αρχιμήδη, θα έκοβε τις σελίδες του χειρόγραφου και περιστρέφοντας τα φύλλα του, θα τα δίπλωνε στη μέση για να γράψει προσευχές. 

Δεν είναι περίεργο λοιπόν, που και μόνο για να διαλυθεί το παλίμψηστο χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια ενώ σύγχρονες τεχνολογίες, όπως η πολυφασική απεικόνιση και ακτίνες Χ χρησιμοποιήθηκαν για την ανάγνωση του κειμένου, που βρισκόταν κάτω από τις ιερές προσευχές. 

Το Walters Art Museum κατέχει μεγάλες συλλογές έργων αρχαίων πολιτισμών αρχίζοντας από την προ - δυναστική Αίγυπτο και φθάνοντας ώς τον 20ό αιώνα με έναν μεγάλου σταθμό στην αρχαία ελληνική τέχνη και στη ρωμαϊκή.