Συνέντευξη της Ντόρας Μπακογιάννη στον "Αγγελιοφόρο της Κυριακής"

Κυρία Μπακογιάννη, η φετινή ΔΕΘ συμπίπτει με μια δύσκολη οικονομική συγκυρία για την Ελλάδα. Τι περιμένετε από τις εξαγγελίες του Γιώργου Παπανδρέου στην Εκθεση, να συνεχίσει στη γραμμή της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας ή να ανοίξει λίγο τη στρόφιγγα των παροχών;

Επιτρέψτε μου να σας πω ότι ο κ. Παπανδρέου δεν έχει πλέον την πολυτέλεια να σκέφτεται με τέτοιου είδους ψευτοδιλήμματα. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας: τώρα στην Ελλάδα απαιτούνται ριζικές αλλαγές, θα έλεγα ένα σχέδιο σαρωτικών αλλαγών. Αλλαγές που να ζωντανεύουν την ανάπτυξη, να δίνουν ρευστότητα στην αγορά, να στηρίζουν την επιχειρηματικότητα και όχι μόνο να καταπιέζουν τη σημερινή υστέρηση. Χρειάζεται τόλμη, όχι απλώς για τον περιορισμό του ελλείμματος, αλλά και για τη .........

........  δημιουργία ετήσιων πρωτογενών πλεονασμάτων. Και φυσικά χρειάζεται και ένα πλαίσιο θυσιών. Δίκαια κατανεμημένων όμως θυσιών, που να πιάσουν τόπο. Αλλη σοβαρή εναλλακτική πρόταση δεν έχει παρουσιαστεί και πρέπει όλοι να συζητήσουμε με βάση τη μοναδική ρεαλιστική εκδοχή, που είναι η επιτυχία του προγράμματος διάσωσης, η οποία αποτελεί την πλέον κρίσιμη εθνική πρόκληση των τελευταίων δεκαετιών.

Με δεδομένα τα σημερινά μεγάλα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, τι πρέπει να περιλαμβάνει μια στρατηγική γρήγορης αλλά αποτελεσματικής διεξόδου από τη στασιμότητα; Ή μήπως δεν υπάρχει μια μαγική συνταγή;

Η επίκληση εύκολων δρόμων ή μαγικών λύσεων είναι πολιτικός εμπαιγμός. Ο κ. Παπανδρέου πρέπει να υλοποιήσει τρία πράγματα μαζί: πρώτον, δημοσιονομικό συμμάζεμα, βεβαίως. Δεύτερον, αλλαγή των δομών του κράτους, ώστε να περιοριστούν σε μόνιμη βάση τα ελλείμματα και, τρίτον, αναπτυξιακή λογική με τόνωση της ρευστότητας της αγοράς, που θα στηρίξει τις επιχειρήσεις και τους μικρομεσαίους που δημιουργούν τις θέσεις απασχόλησης. Από εκεί και πέρα, ευθύνη όλων των δυνάμεων του πολιτικού κόσμου είναι να συμβάλουν στην επιτυχία του προγράμματος και στην αύξηση της αποτελεσματικότητάς του, τόσο με διαρθρωτικά μέτρα που θα διευκολύνουν τα κίνητρα για εργασία και επιχειρηματικότητα, όσο και από πλευράς δικαιότερης κατανομής των θυσιών, ώστε να προστατευτούν καλύτερα στα επόμενα χρόνια οι αδύναμοι και εκείνοι που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας και για να φέρουν λιγότερο βάρος εκείνοι που παράγουν πλούτο και όχι εκείνοι που τον καταναλώνουν.

Αν σας ζητούσα να ονομάσετε τα ποσοστά ευθύνης για τη σημερινή οικονομική κατάσταση της χώρας, ποιοι παράγοντες θα διεκδικούσαν τις πρώτες θέσεις;

Υπάρχει ένας πρωταθλητής που έπαιξε με όλες τις «φανέλες» και πολλούς «υποστηρικτές» και ήταν ο πολύχρωμος και διαταξικός λαϊκισμός. Ως κοινωνία πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι όλοι οι ταγοί, είτε ανήκαν στο χώρο της πολιτικής είτε στο χώρο της ακαδημαϊκής κοινότητας είτε στο χώρο της οικονομικής ή κοινωνικής εξουσίας, συμβάλαμε με πράξεις ή με παραλείψεις σ' αυτήν την πορεία παρακμής, που δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά έχει χαρακτηριστικά κρίσης θεσμών και αξιών.

Βλέπετε φως στο σημερινό τούνελ με τη νέα κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου;

Ο ανασχηματισμός έδειξε ότι ο κ. Παπανδρέου έχει χάσει τον προσανατολισμό του. Ψάχνει για το συντονιστή της κυβέρνησης έχοντας προφανώς λησμονήσει ότι ο ίδιος ως πρωθυπουργός είναι αποκλειστικά αρμόδιος για το έργο αυτό. Επίσης υπάρχει πρόβλημα αποτελεσματικότητας. Σας θυμίζω ότι πέρασαν 10 μήνες από τις εκλογές και υπήρχαν υφυπουργοί χωρίς να έχουν αρμοδιότητες και δικαίωμα υπογραφής. Αν επαναληφθεί η ίδια κατάσταση τώρα, όπως φαίνεται με το σίριαλ που εξελίσσεται της μεταφοράς τομέων δράσης και αρμοδιοτήτων από υπουργείο σε υπουργείο, για να ικανοποιηθούν προσωπικές απαιτήσεις υπουργών, όπως συμβαίνει με τη γραμματεία Καταναλωτή ή την ενέργεια, τότε η νέα κυβέρνηση με 7 αναπληρωτές υπουργούς και 14 νέα πρόσωπα θα οδηγηθεί σε τέλμα. Είναι εντυπωσιακό πόσο εύκολα ο πρωθυπουργός μʼ αυτόν τον ανασχηματισμό διολίσθησε στον παλιό, κακό εαυτό του ΠΑΣΟΚ.

Μέχρι στιγμής ο κ. Παπανδρέου σας απογοήτευσε για τον τρόπο που κρατά το τιμόνι της χώρας;

Καταλήξαμε να το κρατάει μαζί με την τρόικα. Είμαστε σε μια αναγκαστική διαχείριση για να μη χρεοκοπήσει η χώρα. Το ζητούμενο δεν είναι αν με απογοητεύει ή όχι, το ζητούμενο είναι αν, παρά τα πολλά λάθη ή τις αδυναμίες που έχει ο κ. Παπανδρέου και η κυβέρνησή του, μπορεί η χώρα να πετύχει τον κεντρικό της στόχο, που είναι να απομακρυνθεί ο κίνδυνος της χρεοκοπίας και να μπούμε σε αναπτυξιακή τροχιά. Την ώρα αυτή δεν έχουν νόημα κομματικές αντιπαραθέσεις ή προσωπικές αντιπαλότητες, το σημαντικό είναι να πετύχουμε τους στόχους μας.

Να πάμε στα εσωκομματικά: πότε να περιμένουμε τις κινήσεις σας για το νέο κόμμα;

Η συγκρότηση ενός νέου πολιτικού χώρου δεν είναι εσωκομματικό ζήτημα. Αλλά ας μην προτρέχουμε, όλα θα γίνουν την ώρα που πρέπει. Το ζητούμενο δεν είναι η διαδικασία, αλλά η ουσία. Και η ουσία είναι ότι στην ελληνική κοινωνία υπάρχει μια μεγάλη μερίδα των παραγωγικών και δημιουργικών της δυνάμεων που δεν εκπροσωπείται, δεν εκφράζεται πολιτικά. Αυτό το υπαρκτό πολιτικό κενό πρέπει και μπορεί να καλυφθεί.

Αλήθεια, πώς φαντάζεστε τις σχέσεις σας με τη ΝΔ στο μέλλον; Μπορεί κάποια στιγμή οι πορείες σας να διασταυρωθούν ξανά;

Ακούστε, σας είπα ήδη ότι στη δική μου αντίληψη εθνικό καθήκον είναι οι ρεαλιστικές πολιτικές, που θα οδηγήσουν στην επιτυχία του προγράμματος διάσωσης της χώρας και από εκεί και πέρα στην Ελλάδα της επόμενης μέρας. Εν αντιθέσει με την ηγεσία της ΝΔ, που επενδύει πολιτικά στη χρεοκοπία και στην καταστροφή της χώρας. Επιδιώκει την αναπαραγωγή της παράδοσης που δημιούργησε η μεταπολίτευση και που ήθελε την αντιπολίτευση να εύχεται και να επιδιώκει την αποτυχία της κυβέρνησης. Μιας παράδοσης που, ανάμεσα στα άλλα, εξέθρεψε την πολιτική ασυνέπεια και το λαϊκισμό. Αυτή η απόκλιση, που είναι ουσιαστική και στρατηγική, νομίζω ότι θα καθορίζει για πολύ καιρό τις μελλοντικές κατευθύνσεις όλων. Ασχέτως όμως των προσωπικών επιλογών, πιστεύω ότι η κρίση κλονίζει το πολιτικό σύστημα και θα οδηγήσει σε αλλαγές και ανατροπές. Το καινούργιο πολιτικό περιβάλλον, που θα απαιτεί μεγαλύτερες συνθέσεις και περισσότερες συνεργασίες, δε θα έχει σχέση με τα στερεότυπα που κυριαρχούν σήμερα.

Και κάτι τέλος για τις αυτοδιοικητικές εκλογές: ποιον θα στηρίξετε στον κεντρικό δήμο και την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας;

Από την εποχή που ήμουν δήμαρχος έχω πει ότι η πρακτική των χρισμάτων και των στηρίξεων έχει ξεπεραστεί από την κοινωνία. Ολοι πλέον γνωρίζουμε ότι κανείς δεν ελέγχει και δεν καθοδηγεί κανέναν. Αυτή είναι η αλήθεια και όλα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες με τα χρίσματα δεν είναι σοβαρά πράγματα. Γι' αυτό καλώ τους πολίτες να ψηφίσουν τον καλύτερο, αυτόν που πιστεύουν ότι θα μπορεί από τη συγκεκριμένη θέση να ανταποκριθεί στη δουλειά που πρέπει να κάνει.