Τρίτη 6 Ιουλίου 2010

Γεύσεις αρχαίες και «πικάντικες»

Η γεύση είχε τη δική της ιστορία και τα µυστικά της, που αποκαλύπτονται στο ανανεωµένο περιοδικό «Αρχαιολογία και Τέχνες»
Γεύσεις αλµυρές είναι ιδανικές για να προκαλέσουν σεξουαλική διέγερση στους άνδρες. Γεύσεις πικρές για να ανεβάσουν την ερωτική διάθεση των γυναικών. Κι αν η γεύση είναι µια αίσθηση αναπόσπαστα δεµένη µε την ανάγκη της τροφής αποτελεί «βασική προϋπόθεση για την .......

...... ηρεµία της ψυχής» σύµφωνα µε τον Αριστοτέλη στο έργο του «Περί Ψυχής».

Γλυκές, πικρές, αλµυρές ή ξινές οι γεύσεις έχουν τη δική τους ιστορία. Ιστορία που ξεδιπλώνεται µε τρόπο γοητευτικό, αλλά και επιστηµονικά τεκµηριωµένο στο ανανεωµένο τεύχος του περιοδικού «Αρχαιολογία και Τέχνες», το οποίο είναι αφιερωµένο στη γεύση (επιµέλεια: Ζέτας Ξεκαλάκη).

Μπορεί ο Ιπποκράτης, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης να µη δοκίµασαν ποτέ τους πατάτα, τοµάτα, ζάχαρη και πορτοκάλια. Αυτό όµως δεν τους εµπόδισε να έχουν άποψη για τη γεύση. Ο Ιπποκράτης µάλιστα ταξινόµησε τις τροφές σε τέσσερις κατηγορίες: θερµές (π.χ. κρεµµύδι), ψυχρές (π.χ. σπαράγγι), ξηρές (π.χ. σταφύλι) και υγρές (π.χ. µαρούλι). Και παρατήρησε ταυτόχρονα τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, γι’ αυτό και σύστηνε γλυκάνισο για να σταµατήσει το φτέρνισµα, κορίανδρο για να περάσει ο στοµαχόπονος και µέντα για να πέσει ο πυρετός.

Με το πέρασµα των χρόνων οι τροφές άλλαξαν τρόπο ταξινόµησης και χωρίστηκαν µε βάση τις γεύσεις: γλυκό, ξινό, αλµυρό, δριµύ, πικρό και στυφό. Και όσοι πιστεύουν πως λείπει η πικάντικη, κάνουν λάθος. Διότι το πικάντικο δεν είναι γεύση, αλλά αντίδραση του οργανισµού σε χηµικές ενώσεις όπως η καψαϊκίνη ή η καρβακόλη, όπως αποκαλύπτεται στο αφιέρωµα για το οποίο συνεργάστηκαν οι Γιώργος Μπόσκου, Γιώργος Παλησίδης, Νίκος Λίτινας, Μαρία Ρούµπου, Νίκος Καλογερόπουλος και Ζαχαρίας Κυπριωτάκης.

Και αν τα εργαλεία της γεύσης – 13 νευρικοί οδοί – είναι σε θέση να ξεχωρίσουν το γλυκό από το πικρό και το ξινό, νικήτρια των γεύσεων αναδεικνύεται η γλυκιά γεύση από την αρχαιότητα ώς τις µέρες µας. Το γλυκό όµως δεν προσφέρεται µόνο για την τέρψη του ουρανίσκου, αλλά και για ξόρκια και µαγικά. Οποιος λοιπόν επιθυµούσε να τα καταφέρει σε πολλές συνουσίες, έπρεπε να εκτελέσει την αρχαία συνταγή που έχει ως εξής: «Τρίψε 50 κουκουνάρια µε δυο ποτήρια γλυκού κρασιού και κόκκους πιπεριού και πιες». Οσο για το βιάγκρα της αρχαιότητας που εγγυούνταν στύση; «Τρίψε πιπέρι και µέλι και επάλειψε το πράγµα σου» γράφει το αρχαίο κείµενο.

Τα γαστριµαργικά γούστα ωστόσο φαίνεται πως αλλάζουν ανάλογα µε τις εποχές και τις συνήθειες। Μια τέτοια καθοριστική περίοδος είναι η Βυζαντινή. Τότε περιζήτητη γεύση είναι η αλµυρή µε άρωµα ξιδιού, γεγονός που οφείλεται στην αλλαγή κλίµατος και θρησκευτικών συνηθειών, ενώ δηµοφιλής είναι και η πικρή γεύση που θεωρούνταν ικανή να διώξει τις αρρώστιες και να φέρει ευεξία.
/ / TA NEA / /

Δεν υπάρχουν σχόλια :