Η ελληνική οικονομία βρίσκεται στη σημερινή, εξαιρετικά δυσάρεστη κατάσταση ως αποτέλεσμα (α) της διόγκωσης του μη παραγωγικού δημόσιου τομέα εις βάρος του ιδιωτικού, (β) της καταστρατήγησης κάθε έννοιας ανταγωνισμού, αξιολόγησης και παροχής κινήτρων για βέλτιστη απόδοση εντός του δημόσιου τομέα, (γ) της επιβολής αναρίθμητων περιορισμών στην επιχειρηματικότητα (κλειστά επαγγέλματα, ωράρια λειτουργίας, υποχρεωτικά ποσοστά κέρδους, πολύπλοκες διαδικασίες αδειοδότησης), (δ) της δημιουργίας ενός .....
...... θνησιγενούς και κοινωνικά άδικου ασφαλιστικού συστήματος, κυρίως όμως (ε) ως αποτέλεσμα της πλήρους απώλειας ελέγχου των δαπανών και των εσόδων από το 2007 έως το 2009.
Αυτό που άρχισε με τη μεταπολίτευση ως μια εύλογη διαδικασία εκδημοκρατισμού και ανοίγματος των πυλών της κρατικής εξουσίας σε κοινωνικές ομάδες αποκλεισμένες κατά τη μετεμφυλιακή περίοδο, ξέφυγε από την ομαλή πορεία της και εξελίχθηκε σε έναν άνευ προηγουμένου λαϊκισμό ο οποίος, παρότι διακοπτόταν από ορισμένα φωτεινά διαλείμματα, είχε ως αποτέλεσμα τη σημερινή δραματική κατάσταση.
Ελπίδα όμως υπάρχει. Η αφαίρεση όλου αυτού του συσσωρευμένου λίπους μπορεί να αναζωογονήσει την ελληνική οικονομία. Το άνοιγμα των αγορών και των επαγγελμάτων από τους απερίγραπτους, σοβιετικού τύπου, πελατειακούς περιορισμούς μπορεί να αυξήσει το εθνικό προϊόν κατά 13% τα επόμενα τέσσερα χρόνια, παρέχοντας ένα ισχυρό αντιστάθμισμα στη συρρίκνωση που θα προκαλέσει η αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή.
Δεν είναι βέβαια εύκολο να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη κατεστημένες, στρεβλές νοοτροπίες και συνήθειες. Την ύστατη αυτή στιγμή χρειάζονται περισσεύματα ηγετικών ικανοτήτων και πρωτοβουλιών καθώς και ρεαλιστική και ευέλικτη προσέγγιση, η οποία υπαγορεύει την εγκατάλειψη του κρατικισμού ως μοχλού ανάπτυξης και την υιοθέτηση μιας εξωστρεφούς αναπτυξιακής πολιτικής, φιλικής προς τις ανοιχτές αγορές και το ξένο κεφάλαιο. Η Ελλάδα μπορεί να προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα, την ενέργεια, τον τουρισμό, την υγεία, τη βιομηχανία και το εμπόριο, αρκεί να υιοθετήσει αυτή τη νέα προσέγγιση. Εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις και η αξιοποίηση της αργούσας περιουσίας του Δημοσίου μπορεί να συμβάλουν καθοριστικά στην πραγματοποίηση μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων.
Δεν ανήκω στους απαισιόδοξους που προβλέπουν στάση πληρωμών. Αυτό θα συνέβαινε με μαθηματική ακρίβεια από τα δικά μας τραγικά λάθη, αν δεν είχαμε την τύχη να είμαστε στην ευρωζώνη. Τουναντίον, πιστεύω ότι η παρούσα κρίση μπορεί να μας ξυπνήσει και να γίνει η νέα, μεγάλη ευκαιρία ανόρθωσης της οικονομίας. «Συν Αθηνά και χείρα κίνει» όμως. Τώρα πρέπει και εμείς να αποδείξουμε ότι δικαίως βρισκόμαστε στην ευρωζώνη.
Και για την ευρωζώνη, όμως, υπάρχουν μαθήματα από την παρούσα κρίση. Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι μοναδικό. Μια νομισματική ένωση μεταξύ αρκετά διαφορετικών οικονομιών δεν μπορεί να διατηρηθεί χωρίς ένα μηχανισμό διαχείρισης κρίσεων. Η δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου φαίνεται πως είναι αναπόφευκτη. Το κόστος ενός παρόμοιου μηχανισμού είναι απείρως μικρότερο από τη διάλυσή της.
Ο Γιάννης Στουρνάρας είναι καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών και γενικού διευθυντή του ΙΟΒΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου