Σχεδόν όλα τα πάνελ των κριτικών λένε Νο1 του παγκόσµιου Σινεµά το «Citizen Cane» του Ορσον Γουέλς. Διαφωνώ. Γιατί και µε την πρώτη του 1979 αλλά ακόµα περισσότερο µε την ολοκληρωµένη εκδοχή του 2001, το «Apocalypse now - Redux» του θηριώδους Φράνσις Κόπολα είναι το σπουδαιότερο έπος όλων των αµερικανικών εποχών. By Far! Κάπουτο 1969:ο Στίβεν Σπίλµπεργκ και ο Τζορτζ Λούκας συµβουλεύουν τη φιλάρα τους, τον Τζον Μίλιους, να γράψει µια ιστορία για το Βιετνάµ. Εκείνος αρπάζει την ευκαιρία και µεταφέρει το µυθιστόρηµα του Πολωνοβρετανού Τζόζεφ Τέοντορ Κόνραντ Κορλενιόφσκι (1857-1924) «Heart of Darkness», δηλαδή η καρδιά του ερέβους, στον πόλεµο του Βιετνάµ. Μάλιστα του δίνει και τίτλο: «The PsychedelicSoldier». Ποιος να το σκηνοθετήσει; Φυσικά ο Τζορτζ Λούκας. Εκείνος όµως ήταν .................
.................
απασχοληµένος µε την πρώτη ταινία του και έτσι το σενάριο άρχιζε να πιάνει µούχλα. Εξι χρόνια αργότερα, όταν ο Φράνσις ολοκλήρωνε τα γυρίσµατα του «Godfather II» στην Αυστραλία, αρπάζει την ευκαιρία. Σου λέει, να συνεχίσω το σερί των αριστουργηµάτων µου µπας και γεµίσω την τουαλέτα µου µε αγαλµατίδια του θείου Οσκαρ. Ετσι, προτείνει στον Μίλιους δεκαπέντε χιλιάδες δολάρια plus οκτώ στην περίπτωση που ξαναγράψει το σενάριο µε καλύτερες σκηνές από αυτές που υπήρχαν στηναρχική ιστορία. Done.
Ο Κόπολατις ξεσκόνισε, τις γυάλισεκαι έτσι τοσενάριο ολοκλήρωσε. Το πρώτοήταν το όνοµα που θα έπαιζε τον λοχαγό Μπέντζαµιν Λ. Ουίλαρντ. Μα φυσικά ο ΣτιβΜακΚουίν.
«∆εκαεπτά εβδοµάδες στη ζούγκλα; ∆εν τρελάθηκα», απάντησε ο Στιβ. Το ίδιο ο ΑλΠατσίνο, ο Τζακ Νίκολσον, ο Ρέντφορντ και ο Τζέιµς Κάαν. Ο Κόπολα καταλήγει στον Χάρβεϊ Καϊτέλ. Αλλά µε το πρώτο αναγνωριστικό γύρισµα, έξω ο Καϊτέλ και «έλα εσύ». Του ‘φεξε του Μάρτιν Σιν. Το δεύτερο ήταν το όνοµα που θα έπαιζε τον παρανοϊκό συνταγµατάρχη Ουόλτερ Κουρτζ. Φυσικά ο Μάρλον Μπράντο. Εντάξει. Αλλά Μάρλον ξέρεις. Λοκατζής και υπέρβαρος πράγµατα εχθρικά. Φρόντισε λοιπόν ναχάσεις καµιά τριανταριά κιλά. Το τρίτο ήταν η τοποθεσία των γυρισµάτων.
Προτιµήθηκε η ζούγκλα των Φιλιππίνων. Ιδιο κλίµα, ίδια ατµόσφαιρα, πάνω-κάτω ίδιαβλάστηση. Ναι, αλλά τιθα πούµε στον κόσµο; Οτι συνεργαζόµαστε µε τον δικτάτορα Μάρκος; So what! Απάντησε ο Φράνσις και συνεργάστηκε µε τον Μάρκος. Από εκεί τα ελικόπτερα, από εκεί οι κοµπάρσοι, από εκεί τα συσσίτια, από εκεί όλα. Τα γυρίσµατα αρχίζουν το 1976 και τα προβλήµατα βοµβαρδίζουν την παραγωγή. Πρώτα η παραλίγο καρδιακή ανακοπή του Μάρτιν Σιν. Επειτα οι άθλιες καιρικές συνθήκες που µετατρέπουν τα σκηνικά σε σκουπίδια. Υστερα η δυσεντερία του συνεργείου. Και κοντά σε όλα αυτά του Μάρλον τα κιλά. Ο Κόπολα τρελαίνεται, οι παραγωγοί πηγαινοέρχονται σαν παλαβοί και ο Μάρλον µόνο που δεν δείχνει τα «µαγαζιά» του λέγοντας «Fuck you Francis». Της µουρλής και της καταστροφής. Επειδή όµως ο Μάρλον ήταν θεός _ όπως και ο Κόπολα ασφαλώς _ βρίσκει µόνος του τον τρόπο να πείσει τον αρχηγό.Ετσι µε την τεράστια,κουρεµένη κεφάλα του, το υποβλητικό χρώµα της φωνής του όταν προφέρει δύο φορές τη θρυλική φράση «The Horror... The Horror» και ο µοναδικός φωτισµός του Βιτόριο Στοράρο, µετατρέπουν τον Κουρτζ σε µια φυσιογνωµία βιβλικής καταστροφής.
Τελικά το υλικόκαταλήγει σε εκατοµµύρια µέτρα σελιλόιντ.
Ο Κόπολα φωνάζει τον στενό συνεργάτη του Ουόλτερ Μαρτς και του λέει «πάρε και φτιάξε ένα αριστούργηµα». Ο Μαρτς προσπαθεί στο µοντάζ αλλά στην πρώτη ανεπίσηµη προβολή όλοι λένε «τιµαλακία είναι αυτή». Ο χρόνος πιέζει, το Φεστιβάλ των Καννώντου 1979 περιµένεικαι οΚόπολα ορµάει. Στο παραγουρουνότριχα προλαβαίνουν τηνπροβολή των Καννών και έπειτα από τα χειροκροτήµατα είναι σίγουρος πως θα φύγει αγκαλιά µε το Palme D’ Or. Η πρόεδρος όµως της επιτροπής, ηΦρανσουάζ Σαγκάν του «Καληµέρα θλίψη», δεν γουστάριζε «Αποκάλυψη» αλλά«Τυµπανιστή» (Die Blechtrommel) του Γερµανού Φόλκερ Σλέντορφ. Ο διευθυντής το µαθαίνει και αµέσως απειλητικά της λέει: «Ετσι και δεν δώσεις τονΦοίνικα στον Κόπολα δεν θα σου πληρώσουµε δραχµή για τον λογαριασµό των τηλεφώνων που έχεις κάνει από το Carlton». Τελικά οΚόπολα κέρδισε το Χρυσό. Εξ ηµισείας µε τον Γερµανό.
Και το αποτέλεσµα; Ενα µοναδικό χαρµάνι πολεµικής περιπέτειας και φιλµ νουάρ, µε όλα τα καλά της αµερικανικής κουλτούρας: ροκ, ναρκωτικά, Playboy bunnies και ψυχεδέλεια. Οσο το στρατιωτικό σκάφος του Ουίλαρντ διασχίζειτα νερά του ποταµού Ναγκ, τόσο οπολιτισµός επιστρέφει προς τον κανιβαλισµό. Ο Κουρτζ, από τη µούρλια, έχει µεταµορφωθεί σε αρχιερέα ανθρωποθυσιών. Ο λοχαγός Μπιλ Κίλγκορ (Ρόµπερτ Ντιβάλ) καµαρώνει λέγοντας «I love the smell of napalm in the morning». Τα αµερικανικά ελικόπτερα εφορµούνκαι σπέρνουν τον όλεθρο υπό τους ήχους των Βαλκυριών. Και εγώ κάθε φορά που τοβλέπω χάσκω σαν ναβλέπω τον Θεό. Με τον πόλεµο, παρέα µε την αφρόκρεµα της κουλτούρας, ο κόσµος πορεύεται προς τον αφανισµό. Οπως τραγουδάνε και οι Doors «This is the End»!
Η ταυτότητα
Πρωτότυπος τίτλος: Apocalypse now - Redux , Ετος: 1979 , Σκηνοθεσία: Φράνσις Φορντ Κόπολα null Σενάριο: Τζον Μίλιους, Φράνσις Φορντ Κόπολα (από το µυθιστόρηµα «Heart of Darkness» του Τζόζεφ Κόνραντ)
Cast: Μάρλον Μπράντο, Μάρτιν Σιν, Ρόµπερτ Ντιβάλ, Ντένις Χόπερ, Σκοτ Γκλεν , Μουσική: The Doors, Βάγκνερ, Φράνσις και Κάρµινε Κόπολα , Φωτογραφία: Βιτόριο Στοράρο , Διάρκεια: 159’ (plus 49’ στο Redux)
Ο Κόπολατις ξεσκόνισε, τις γυάλισεκαι έτσι τοσενάριο ολοκλήρωσε. Το πρώτοήταν το όνοµα που θα έπαιζε τον λοχαγό Μπέντζαµιν Λ. Ουίλαρντ. Μα φυσικά ο ΣτιβΜακΚουίν.
«∆εκαεπτά εβδοµάδες στη ζούγκλα; ∆εν τρελάθηκα», απάντησε ο Στιβ. Το ίδιο ο ΑλΠατσίνο, ο Τζακ Νίκολσον, ο Ρέντφορντ και ο Τζέιµς Κάαν. Ο Κόπολα καταλήγει στον Χάρβεϊ Καϊτέλ. Αλλά µε το πρώτο αναγνωριστικό γύρισµα, έξω ο Καϊτέλ και «έλα εσύ». Του ‘φεξε του Μάρτιν Σιν. Το δεύτερο ήταν το όνοµα που θα έπαιζε τον παρανοϊκό συνταγµατάρχη Ουόλτερ Κουρτζ. Φυσικά ο Μάρλον Μπράντο. Εντάξει. Αλλά Μάρλον ξέρεις. Λοκατζής και υπέρβαρος πράγµατα εχθρικά. Φρόντισε λοιπόν ναχάσεις καµιά τριανταριά κιλά. Το τρίτο ήταν η τοποθεσία των γυρισµάτων.
Προτιµήθηκε η ζούγκλα των Φιλιππίνων. Ιδιο κλίµα, ίδια ατµόσφαιρα, πάνω-κάτω ίδιαβλάστηση. Ναι, αλλά τιθα πούµε στον κόσµο; Οτι συνεργαζόµαστε µε τον δικτάτορα Μάρκος; So what! Απάντησε ο Φράνσις και συνεργάστηκε µε τον Μάρκος. Από εκεί τα ελικόπτερα, από εκεί οι κοµπάρσοι, από εκεί τα συσσίτια, από εκεί όλα. Τα γυρίσµατα αρχίζουν το 1976 και τα προβλήµατα βοµβαρδίζουν την παραγωγή. Πρώτα η παραλίγο καρδιακή ανακοπή του Μάρτιν Σιν. Επειτα οι άθλιες καιρικές συνθήκες που µετατρέπουν τα σκηνικά σε σκουπίδια. Υστερα η δυσεντερία του συνεργείου. Και κοντά σε όλα αυτά του Μάρλον τα κιλά. Ο Κόπολα τρελαίνεται, οι παραγωγοί πηγαινοέρχονται σαν παλαβοί και ο Μάρλον µόνο που δεν δείχνει τα «µαγαζιά» του λέγοντας «Fuck you Francis». Της µουρλής και της καταστροφής. Επειδή όµως ο Μάρλον ήταν θεός _ όπως και ο Κόπολα ασφαλώς _ βρίσκει µόνος του τον τρόπο να πείσει τον αρχηγό.Ετσι µε την τεράστια,κουρεµένη κεφάλα του, το υποβλητικό χρώµα της φωνής του όταν προφέρει δύο φορές τη θρυλική φράση «The Horror... The Horror» και ο µοναδικός φωτισµός του Βιτόριο Στοράρο, µετατρέπουν τον Κουρτζ σε µια φυσιογνωµία βιβλικής καταστροφής.
Τελικά το υλικόκαταλήγει σε εκατοµµύρια µέτρα σελιλόιντ.
Ο Κόπολα φωνάζει τον στενό συνεργάτη του Ουόλτερ Μαρτς και του λέει «πάρε και φτιάξε ένα αριστούργηµα». Ο Μαρτς προσπαθεί στο µοντάζ αλλά στην πρώτη ανεπίσηµη προβολή όλοι λένε «τιµαλακία είναι αυτή». Ο χρόνος πιέζει, το Φεστιβάλ των Καννώντου 1979 περιµένεικαι οΚόπολα ορµάει. Στο παραγουρουνότριχα προλαβαίνουν τηνπροβολή των Καννών και έπειτα από τα χειροκροτήµατα είναι σίγουρος πως θα φύγει αγκαλιά µε το Palme D’ Or. Η πρόεδρος όµως της επιτροπής, ηΦρανσουάζ Σαγκάν του «Καληµέρα θλίψη», δεν γουστάριζε «Αποκάλυψη» αλλά«Τυµπανιστή» (Die Blechtrommel) του Γερµανού Φόλκερ Σλέντορφ. Ο διευθυντής το µαθαίνει και αµέσως απειλητικά της λέει: «Ετσι και δεν δώσεις τονΦοίνικα στον Κόπολα δεν θα σου πληρώσουµε δραχµή για τον λογαριασµό των τηλεφώνων που έχεις κάνει από το Carlton». Τελικά οΚόπολα κέρδισε το Χρυσό. Εξ ηµισείας µε τον Γερµανό.
Και το αποτέλεσµα; Ενα µοναδικό χαρµάνι πολεµικής περιπέτειας και φιλµ νουάρ, µε όλα τα καλά της αµερικανικής κουλτούρας: ροκ, ναρκωτικά, Playboy bunnies και ψυχεδέλεια. Οσο το στρατιωτικό σκάφος του Ουίλαρντ διασχίζειτα νερά του ποταµού Ναγκ, τόσο οπολιτισµός επιστρέφει προς τον κανιβαλισµό. Ο Κουρτζ, από τη µούρλια, έχει µεταµορφωθεί σε αρχιερέα ανθρωποθυσιών. Ο λοχαγός Μπιλ Κίλγκορ (Ρόµπερτ Ντιβάλ) καµαρώνει λέγοντας «I love the smell of napalm in the morning». Τα αµερικανικά ελικόπτερα εφορµούνκαι σπέρνουν τον όλεθρο υπό τους ήχους των Βαλκυριών. Και εγώ κάθε φορά που τοβλέπω χάσκω σαν ναβλέπω τον Θεό. Με τον πόλεµο, παρέα µε την αφρόκρεµα της κουλτούρας, ο κόσµος πορεύεται προς τον αφανισµό. Οπως τραγουδάνε και οι Doors «This is the End»!
Η ταυτότητα
Πρωτότυπος τίτλος: Apocalypse now - Redux , Ετος: 1979 , Σκηνοθεσία: Φράνσις Φορντ Κόπολα null Σενάριο: Τζον Μίλιους, Φράνσις Φορντ Κόπολα (από το µυθιστόρηµα «Heart of Darkness» του Τζόζεφ Κόνραντ)
Cast: Μάρλον Μπράντο, Μάρτιν Σιν, Ρόµπερτ Ντιβάλ, Ντένις Χόπερ, Σκοτ Γκλεν , Μουσική: The Doors, Βάγκνερ, Φράνσις και Κάρµινε Κόπολα , Φωτογραφία: Βιτόριο Στοράρο , Διάρκεια: 159’ (plus 49’ στο Redux)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου