«Αποστασία» ή «ολική επαναφορά»;

του Τάκη Μίχα*

Αυτό που με εκπλήσσει πάντοτε με τους Έλληνες πολιτικούς είναι πόσο φτωχά και επαρχιώτικα είναι τα μεταφορικά σχήματα που χρησιμοποιούν. Κλασσικό παράδειγμα είναι η χρήση του όρου «αποστασία» από την ηγετική ομάδα της ΝΔ προκειμένου να χαρακτηρίσει την πράξη της αποχώρησης ορισμένων βουλευτών της- προσπαθώντας έτσι προφανώς να προκαλέσει συνειρμούς με πολιτικά γεγονότα που συνέβησαν το... 1965!

Φυσικά σε χώρες με νεανικό πληθυσμό ουδείς θα διανοείτο να κάνει παραπομπές σε γεγονότα που συνέβησαν πριν από ...50(! )έτη, τα οποία η γενιά του iPod και του Kindle ελάχιστα θυμάται και για τα οποία ακόμη λιγότερο ενδιαφέρεται. Το γεγονός όμως ότι ένα ελληνικό κόμμα κάνει τέτοιες αναφορές δείχνει είτε πόσο γερασμένη είναι η κοινωνία είτε πόσο γερασμένοι είναι οι οπαδοί του.

Αλλά για να έρθουμε στην ουσία του θέματος το φαινόμενο της αποχώρησης βουλευτών από ένα κόμμα και η πιθανή προσχώρηση τους σε ένα άλλο πουθενά αλλού στην Ευρώπη δεν θα προκαλούσε αυτές τις αντιδράσεις. Θα θεωρείτο απόλυτα φυσιολογικό ότι υπάρχουν στιγμές που βουλευτές διαφωνούν ριζικά με την γραμμή του κόμματος και αποχωρούν. Αυτό άλλωστε συμβαίνει και σήμερα με την ΝΔ. Το κόμμα αυτό υπό την ηγεσία του κ. Σαμαρά έκανε ένα πάρα πολύ μεγάλο βήμα: Μετατοπίσθηκε από τον χώρο της Κεντροδεξιάς στον χώρο της «καταστροφικής» Αριστεράς. Και αυτή η μετατόπιση έγινε για ένα ήσσονος σημασίας θέμα: Το αν θα χρεοκοπήσει άμεσα η χώρα. Η άρνηση η απόρριψη του μνημονίου στην ουσία σημαίνει άμεση στάση πληρωμών (συμπεριλαμβανομένων μισθών και συντάξεων), την έξοδο από την ευρωζώνη και πιθανότατα την ολοκληρωτική κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας.

Προφανώς οι λόγοι που υποκινούν την στάση της ΝΔ είναι διαφορετικοί απ αυτούς της Αριστεράς. Η πρώτη προσδοκά ψήφους από την φυσιολογική αντίδραση ενός μεγάλου τμήματος του πληθυσμού στα νέα μέτρα, ενώ η Αριστερά προσδοκά την ολοκληρωτική καταστροφή του οικονομικού και πολιτικού συστήματος της χώρας μέσα από την οποία, όπως ελπίζει, θα ανθίσουν οι πολιτικές δυνάμεις που θα οδηγήσουν την χώρα στο Χαρούμενο αύριο...

Όμως ανεξάρτητα από τους λόγους που υποκινούν την στάση της ΝΔ το γεγονός παραμένει ότι έκανε ένα πολύ σημαντικό βήμα το οποίο προφανώς θα προκαλούσε αντιδράσεις. Όμως είναι άραγε ο όρος «αποστασία» ο ενδεδειγμένος για να τις χαρακτηρίσει; Δεν είναι άραγε πιο σωστό ότι η ΝΔ ήταν εκείνη που έκανε «ολική αποστασία» από τον χώρο της Κεντροδεξιάς μεταβαλλόμενη σε φερέφωνο του Περισσού ενώ αντίθετα οι αποχωρούντες βουλευτές απλά επιχειρούν μια «ολική επαναφορά» στον χώρο της και τις αξίες της Κεντροδεξιάς;

Όμως υπάρχει και κάτι ιδιαίτερα ανησυχητικό στην όλη ιστορία. Η τάση της ηγετικής ομάδας της ΝΔ να απαξιώνει ηθικά οποιονδήποτε διαφωνεί με την γραμμή της (χαρακτηρίζοντας τον ως «αποστάτη») δεν διαφέρει ουσιαστικά από τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνήσεις των χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού αντιμετώπιζαν τους «διαφωνούντες». Τόσο στην πρώτη όσο και στην δεύτερη περίπτωση οι «διαφωνούντες» δεν αντιμετωπίζονταν ως άτομα με τις δικές τους καθ όλα σεβαστές απόψεις και αρχές αλλά ως «ελλειμματικά όντα» -ως «αποστάτες», «πράκτορες» ή «παρανοϊκοί». Είναι τουλάχιστον απαράδεκτο να χρησιμοποιείται η ίδια συλλογιστική σήμερα σε μια δυτική δημοκρατία.

Πολλές φορές καυτηριάζουμε την δραστηριότητα των εκπροσώπων του πολιτικού κόσμου. Και πολύ σωστά. Η σημερινή κατάντια της Ελλάδας ευθύνεται κατά πρώτο λόγο στην λειτουργία του πελατειακού συστήματος το οποίο εξέθρεψαν οι πολιτικοί. Όμως στην προκειμένη περίπτωση έχουμε ορισμένους βουλευτές που προσπαθούν να παραμείνουν πιστοί σε ορισμένες αρχές –διότι προφανώς όταν φεύγεις από ένα μεγάλο κόμμα εξουσίας για να πας ενδεχομένως σε ένα νέο κόμμα του οπoίου το μέλλον είναι αβέβαιο, δεν το κάνεις επειδή προσδοκάς μεγαλύτερα πολιτικά οφέλη. Σε αυτή την περίπτωση ίσως θα πρέπει να χειροκροτήσει κανείς την πράξη των διαφωνούντων στο βαθμό που δείχνει ότι υπάρχει μια έστω αμυδρή ελπίδα ότι κάπου κάπου ορισμένοι πολιτικοί θα υπακούουν σε αρχές που δεν σχετίζονται αποκλειστικά και μόνο με την μεγιστοποίηση των συμφερόντων τους.

*Ο Τάκης Μίχας είναι δημοσιογράφος.